Is een TCK een kameleon of een muurbloempje?

Is een TCK (Third Culture Kid) een kameleon of een muurbloempje?

Het is belangrijk om te benadrukken dat er een verschil is tussen een volwassene die voor het eerst naar het buitenland verhuist en kinderen die opgroeien in het buitenland.

Volwassenen die voor de eerste keer verhuizen naar het buitenland, krijgen ongetwijfeld te maken met een cultuurshock en hebben een periode nodig om zich aan te passen.

Ook hun kijk op de wereld zal veranderen door deze verhuizing maar zij hebben reeds een waardesysteem, een gevoel van identiteit en hebben inmiddels goede en diepgaande relaties opgebouwd met hun familie en vrienden in hun thuisland. Het fundamentele gevoel van wie zij zijn en waar zij thuishoren blijft intact, ondanks dat zij zich in het begin een vreemdeling voelen in het nieuwe land.

TCK’s verhuizen van de ene naar de andere cultuur tijdens de cruciale fasen in hun ontwikkeling waarin zij hun persoonlijke- en culturele identiteit vormen. Bij iedere verhuizing is er de steeds weer terugkerende vraag: “Hoe kan ik mij aanpassen?” en “Waar hoor ik thuis?” Hierdoor kan het lastig zijn om een kernidentiteit te ontwikkelen.

TCK’s ontwikkelen vaak een zekere mate van cultureel aanpassingsvermogen als een manier om de diverse veranderingen van cultuur die zij meemaken, te overleven. TCK’s gebruiken vaak de term kameleon om te beschrijven hoe zij, nadat zij enige tijd hebben geobserveerd wat er om hen heen gebeurt, proberen om “dezelfde als” identiteit te vinden om maar zo snel mogelijk te kunnen integreren. Het helpt een TCK om zich aan te passen aan zijn of haar gelijken van dat moment.

Nadeel is dat een TCK kameleon nooit een eigen cultuur opbouwt en moeite heeft om er achter te komen wat nu zijn eigen waarden en normen zijn binnen de multiculturele mix waaraan zij blootgesteld zijn. Uiteindelijk kan een TCK zoveel persona’s ontwikkelen als kameleon, dat hij zelf niet meer weet wie hij is. TCK’s kunnen ook proberen om een “anders dan anderen” identiteit ontwikkelen.

Op een overheersende en luidruchtige manier laten zij zien dat zij anders zijn en niet van plan zijn om zich aan te passen. Sommigen worden een muurbloempje en trekken zich terug in de hoop dat het niemand zal opvallen dat zij anders zijn, zij observeren langdurig en onttrekken zich aan alle activiteiten.

Keuze voor een opleiding of kostschool in het paspoortland kunnen diepgaande patronen van scheiding veroorzaken voor gezinnen. Veel TCK’s die alleen terugkeerden naar hun paspoortland voor bijvoorbeeld hun opleiding, vervreemdden van hun broers en zussen die bij hun ouders in het buitenland bleven gedurende deze jaren.

Via onze rolmodellen beslissen wij wat en wie wij willen zijn als wij volwassen zijn. Rolmodellen van vrienden en vriendinnen zijn vaak niet aanwezig in het leven van TCK’s waardoor zij geen voorbeelden hebben van jong volwassenen. Vertraagde adolescentie , wat relatief vaak voorkomt bij TCK’s, zou hier een oorzaak van kunnen zijn.

Meer over vertraagde adolescentie in een andere blog.