afstand nemen - door (terug) in het hier en nu te zijn

Vrijwel dagelijks kwellen we onszelf met belemmerende gedachten. Gedachten waarin we onszelf dingen opleggen (ik moet vier keer per week sporten), ongerust maken (het komt nooit meer goed), of ondermijnen (ik ben waardeloos). Dit soort vervelende gedachten, maar feitelijk ál onze gedachten, weerhouden ons ervan in het hier en nu te zijn. En dat is een groot gemis – want uit onderzoek blijkt dat we het gelukkigst zijn als we niet bezig zijn met onszelf, maar opgaan in het leven van alledag.

Daarvoor moeten we dus loskomen van de gedachten die te pas en vooral te onpas in ons hoofd oppoppen. Hierbij kan ‘cognitieve defusie’ help‘
Het uitgangspunt van cognitieve defusie is dat ons verstand niet van ons is, niet echt objectief neutraal is. ‘Ons verstand is namelijk geprogrammeerd door onze opvoeding, door wat we geleerd hebben en onze ervaringen. Ons verstand maakt het ons dus vaak moeilijk, want het grojpt terug op 'iets ouds'... Het wordt dus belangrijk om onze gedachten te ontmantelen.
Want als het je lukt om daarvan los te komen, en die gedachten als wolkjes opzij te schuiven, dan geeft dat enorm veel vrijheid. Dan zie je de blauwe lucht die achter die wolken schuilgaat.’

Oefening: Ontmantel je gedachten in 3 stappen

Ja, het vergt tijd en oefening, maar je zult merken dat je de volgende technieken min of meer vanzelf gaat toepassen.

Stap 1: opmerken. Merk je gedachten op door er met afstand naar te kijken. Oefen met het observeren van wat je hoofd allemaal produceert. Zeg eventueel hardop: ‘Hé, mijn verstand is weer lekker bezig, zeg!’

Stap 2: tackelen. Ga bij jezelf na welke woorden of gedachten je heel erg kunnen raken. Bijvoorbeeld gedachten als ‘Ik ben dik’, ‘Ik ben lelijk’, of ‘Ik ben niet goed genoeg’, of woorden zoals ‘corona’, ‘kanker’ of de naam van je ex. Nu je ze hebt onderschept, kun je ermee aan de slag in stap 3.

Stap 3: defuseren, met de volgende twee technieken:

* Spreek de ondermijnende gedachte gedurende anderhalve minuut hardop uit. Gekke stemmetjes doen het goed, maar je kunt het ook zingend of rappend doen. Hoe gekker, hoe beter. Maak die gedachte 'expliciet'

* Heb je vaak last van ondermijnende gedachten? Geef je verstand op zo'n moment dan een naam, liefst een waarmee je een lichte, ludieke associatie hebt, zoals bijvoorbeeld Truus, Miep, de Directeur of Moppersmurf. Telkens als je een belemmerende gedachte hebt, kun je oefenen met het besef dat het slechts Truus of de Directeur is die weer lekker aan het mopperen gaat... en dat jij meer bent dan dat.