Erectieproblemen.
Er zijn verschillende soorten oorzaken van erectieproblemen:
- Lichamelijke oorzaken van een erectieprobleem
- Psychologische oorzaken/seksuologische oorzaken
- Leefstijlfactoren
Bij lichamelijke oorzaken (zoals bijvoorbeeld diabetes mellitus (suikerziekte) hart- en vaatziekten beginnen de problemen meestal geleidelijk, tenzij er sprake is van een dwarslaesie van het ruggenmerg (doorsnijding van de zenuwbanen) of na een operatieve ingreep van bijvoorbeeld de prostaat. De penis wordt dan bij masturbatie (zelfbevrediging) niet of niet voldoende stijf en er zijn geen spontane nachtelijke en ochtenderecties meer. Als de oorzaak psychisch is, dan beginnen de erectieproblemen meestal plotseling. Er ontstaat dan wel een erectie bij masturberen (zelfbevrediging) en er treden ook spontane en nachtelijke erecties op. Het probleem is er de ene keer wel en de andere keer niet.
Vaak is echter een combinatie van meerdere factoren de oorzaak van erectieproblemen. Ook is het zo dat er regelmatig als gevolg van de erectieproblemen zich langzamerhand een psychische component begint te ontwikkelen. Er ontstaat een negatieve spiraal waarbij het zelfvertrouwen steeds minder wordt. Daarbij kan ook medicijngebruik een rol spelen, want diverse medicijnen kunnen erectieproblemen veroorzaken.
Lichamelijke oorzaken van een erectieprobleem
Medische onderzoeken tonen aan dat erectieproblemen bij meer dan de helft van de mannen ouder dan 50 jaar worden veroorzaakt door onderliggende hart- of vaatziekten.
Verhoogd cholesterol
Verhoogd cholesterol kan aderverkalking veroorzaken (Atherosclerose) Hierdoor kunnen de zwellichamen in de penis niet meer voldoende ontspannen en stroomt er niet genoeg bloed naar de zwellichamen Hierdoor ontstaat er geen of slechte erectie. Uit onderzoek blijkt dat circa 70% van de mannen met erectieproblemen een te hoog cholesterol heeft. Als er sprake is van een erectieprobleem is verder onderzoek gewenst. Het cholesterolgehalte moet worden bepaald en een eventuele behandeling met een cholesterolverlager (statine) moet worden gestart. Door deze behandeling wordt de kans op het verder ontwikkelen van hart- en vaatziekten tegengegaan.
Hoge bloeddruk
Door hoge bloeddruk kunnen beschadigingen in de vaatwanden ontstaan, waarop zich vet- en cholesteroldeeltjes afzetten. Het proces van aderverkalking neemt hierdoor toe en de doorbloeding van de penis wordt minder. Ook wordt het ontspannende vermogen van de bloedvaten als gevolg van hoge bloeddruk minder. Bij ruim de helft van de mannen met hoge bloeddruk is er sprake van een erectieprobleem. Bij een man met erectieproblemen zou ook altijd de bloeddruk moeten worden bepaald.
Diabetes mellitus
Bij diabetes mellitus ofwel suikerziekte treedt na verloop van tijd verstijving van de bloedvatwanden op en wordt de werking van zenuwvezels die de bloedvaten aansturen minder (diabetische neuropathie). Het is een langzaam verlopend proces, dat door het handhaven van goede bloedsuikergehaltes zo lang mogelijk kan worden uitgesteld. Mannen met diabetes hebben zodoende een extra groot risico op het ontwikkelen van erectieproblemen. Niet alleen is de werking van de zenuwen door de diabetische neuropathie sterk afgenomen; ook de kwaliteit van de bloedvaten is sterk verminderd. Erectieproblemen komen zodoende ook zeer frequent voor (in onderzoek tot wel 80%) bij mannen met diabetes mellitus.
Overgewicht
Mannen die te zwaar zijn, hebben vaker erectieproblemen dan anderen. Dat komt doordat overgewicht dikwijls gepaard gaat met hoge bloeddruk en een te hoog cholesterol.
Bestraling (prostaat- en darmkanker) of prostaatoperatie
Een goede prikkeloverdracht naar de penis is noodzakelijk om een erectie te krijgen en/of te behouden. Deze zenuwbanen lopen heel dicht bij de prostaat. Als er bijvoorbeeld een operatie aan de prostaat nodig is om kankercellen te verwijderen, is het helaas soms mogelijk (en veelal ook onvermijdelijk) dat deze zenuwen beschadigd worden. Afhankelijk van de ernst van de kanker kan er meer of minder 'zenuwsparend' geopereerd worden. Erectieproblemen komen zeer frequent voor na een chirurgische ingreep aan de prostaat.
Andere lichamelijke oorzaken
Ook bij neurologische aandoeningen, zoals een dwarslaesie en multiple sclerose, raken de zenuwbanen beschadigd, waardoor de erectie moeizamer of onmogelijk wordt. Afwijkingen aan de penis zelf kunnen ook de oorzaak zijn, zoals een vernauwing van de voorhuid of de ziekte van Peyronie. Peyronie kenmerkt zich door bindweefselvorming langs de schacht van de penis. Dit kan dusdanig ernstige vormen aannemen dat alleen een scheve erectie mogelijk is, die vaak gepaard gaat met pijn. Tot slot is het verouderingsproces zelf ook een risicofactor voor het ontwikkelen van erectieproblemen.
Psychologische oorzaken/seksuologische oorzaken
Spanning of stress kunnen de oorzaak zijn van een verminderde of geen erectie. Ook problemen en spanningen binnen de relatie kunnen tot erectieproblemen leiden. Dit gebeurt vooral als de man zich niet zo bewust is van eventuele negatieve gevoelens ten opzichte van zijn partner. Het kan moeilijk zijn je voor te stellen dat emoties zoals bijvoorbeeld boosheid of irritatie in de weg kunnen zitten bij het vrijen en zelfs een erectie onmogelijk maken.
Seksuele problemen, zoals te vroeg (ejaculatio praecox) of te laat klaarkomen (ejaculatio tarda), kunnen tot erectieproblemen leiden. En dat geldt ook voor pijn tijdens de seks, zoals hevige hoofdpijn, of rugpijn en pijn door reuma of artrose. Maar ook onwennigheid bij een nieuwe partner, en het gevoel te moeten presteren, kan tot - tijdelijke - erectieproblemen leiden. Bepaalde psychische factoren, zoals depressie, overspannenheid (burn-out), angst, verdriet en problemen in het verleden (seksueel misbruik) kunnen eveneens tot erectieproblemen leiden.
Leefstijlfactoren
Overmatig alcoholgebruik kan erectieproblemen veroorzaken. Door langdurig veel alcohol te drinken, kunnen lichaamsfuncties worden aangetast die belangrijk zijn voor de seksualiteit. Omdat bekend is dat een beperkte alcoholconsumptie een ontspannend en lustverhogend effect kan hebben, wordt nogal eens gedacht dat het gebruik ervan een positief effect heeft op het seksueel functioneren. Het tegendeel is echter waar. Het nuttigen van alcohol leidt zelden tot het gewenste resultaat en biedt per definitie geen fundamentele oplossing voor het bestaande probleem. Hetzelfde kan meestal worden gezegd van drugsgebruik en van roken. Het grootste deel van de mannen die stevig roken, heeft boven de 50 jaar erectieproblemen. Roken vernauwt immers de bloedvaten, waardoor op den duur een sterk verminderde doorbloeding van de penis kan ontstaan. Van overmatig marihuana-, methadon- en heroïnegebruik is bekend dat het de zin in seks vermindert, doordat het onder andere de testosteronspiegels verlaagt, waardoor de geslachtsdrift ofwel het libido afneemt.
Te weinig of helemaal geen lichaamsbeweging zal niet alleen een negatief effect hebben op het gehele hart- en vaatstelsel, maar ook op de bloedvaatjes in de penis. Regelmatig bewegen heeft dus een gunstige uitwerking op het functioneren van de zwellichamen in de penis
Er zijn verschillende soorten oorzaken van erectieproblemen:
- Lichamelijke oorzaken van een erectieprobleem
- Psychologische oorzaken/seksuologische oorzaken
- Leefstijlfactoren
Bij lichamelijke oorzaken (zoals bijvoorbeeld diabetes mellitus (suikerziekte) hart- en vaatziekten beginnen de problemen meestal geleidelijk, tenzij er sprake is van een dwarslaesie van het ruggenmerg (doorsnijding van de zenuwbanen) of na een operatieve ingreep van bijvoorbeeld de prostaat. De penis wordt dan bij masturbatie (zelfbevrediging) niet of niet voldoende stijf en er zijn geen spontane nachtelijke en ochtenderecties meer. Als de oorzaak psychisch is, dan beginnen de erectieproblemen meestal plotseling. Er ontstaat dan wel een erectie bij masturberen (zelfbevrediging) en er treden ook spontane en nachtelijke erecties op. Het probleem is er de ene keer wel en de andere keer niet.
Vaak is echter een combinatie van meerdere factoren de oorzaak van erectieproblemen. Ook is het zo dat er regelmatig als gevolg van de erectieproblemen zich langzamerhand een psychische component begint te ontwikkelen. Er ontstaat een negatieve spiraal waarbij het zelfvertrouwen steeds minder wordt. Daarbij kan ook medicijngebruik een rol spelen, want diverse medicijnen kunnen erectieproblemen veroorzaken.
Lichamelijke oorzaken van een erectieprobleem
Medische onderzoeken tonen aan dat erectieproblemen bij meer dan de helft van de mannen ouder dan 50 jaar worden veroorzaakt door onderliggende hart- of vaatziekten.
Verhoogd cholesterol
Verhoogd cholesterol kan aderverkalking veroorzaken (Atherosclerose) Hierdoor kunnen de zwellichamen in de penis niet meer voldoende ontspannen en stroomt er niet genoeg bloed naar de zwellichamen Hierdoor ontstaat er geen of slechte erectie. Uit onderzoek blijkt dat circa 70% van de mannen met erectieproblemen een te hoog cholesterol heeft. Als er sprake is van een erectieprobleem is verder onderzoek gewenst. Het cholesterolgehalte moet worden bepaald en een eventuele behandeling met een cholesterolverlager (statine) moet worden gestart. Door deze behandeling wordt de kans op het verder ontwikkelen van hart- en vaatziekten tegengegaan.
Hoge bloeddruk
Door hoge bloeddruk kunnen beschadigingen in de vaatwanden ontstaan, waarop zich vet- en cholesteroldeeltjes afzetten. Het proces van aderverkalking neemt hierdoor toe en de doorbloeding van de penis wordt minder. Ook wordt het ontspannende vermogen van de bloedvaten als gevolg van hoge bloeddruk minder. Bij ruim de helft van de mannen met hoge bloeddruk is er sprake van een erectieprobleem. Bij een man met erectieproblemen zou ook altijd de bloeddruk moeten worden bepaald.
Diabetes mellitus
Bij diabetes mellitus ofwel suikerziekte treedt na verloop van tijd verstijving van de bloedvatwanden op en wordt de werking van zenuwvezels die de bloedvaten aansturen minder (diabetische neuropathie). Het is een langzaam verlopend proces, dat door het handhaven van goede bloedsuikergehaltes zo lang mogelijk kan worden uitgesteld. Mannen met diabetes hebben zodoende een extra groot risico op het ontwikkelen van erectieproblemen. Niet alleen is de werking van de zenuwen door de diabetische neuropathie sterk afgenomen; ook de kwaliteit van de bloedvaten is sterk verminderd. Erectieproblemen komen zodoende ook zeer frequent voor (in onderzoek tot wel 80%) bij mannen met diabetes mellitus.
Overgewicht
Mannen die te zwaar zijn, hebben vaker erectieproblemen dan anderen. Dat komt doordat overgewicht dikwijls gepaard gaat met hoge bloeddruk en een te hoog cholesterol.
Bestraling (prostaat- en darmkanker) of prostaatoperatie
Een goede prikkeloverdracht naar de penis is noodzakelijk om een erectie te krijgen en/of te behouden. Deze zenuwbanen lopen heel dicht bij de prostaat. Als er bijvoorbeeld een operatie aan de prostaat nodig is om kankercellen te verwijderen, is het helaas soms mogelijk (en veelal ook onvermijdelijk) dat deze zenuwen beschadigd worden. Afhankelijk van de ernst van de kanker kan er meer of minder 'zenuwsparend' geopereerd worden. Erectieproblemen komen zeer frequent voor na een chirurgische ingreep aan de prostaat.
Andere lichamelijke oorzaken
Ook bij neurologische aandoeningen, zoals een dwarslaesie en multiple sclerose, raken de zenuwbanen beschadigd, waardoor de erectie moeizamer of onmogelijk wordt. Afwijkingen aan de penis zelf kunnen ook de oorzaak zijn, zoals een vernauwing van de voorhuid of de ziekte van Peyronie. Peyronie kenmerkt zich door bindweefselvorming langs de schacht van de penis. Dit kan dusdanig ernstige vormen aannemen dat alleen een scheve erectie mogelijk is, die vaak gepaard gaat met pijn. Tot slot is het verouderingsproces zelf ook een risicofactor voor het ontwikkelen van erectieproblemen.
Psychologische oorzaken/seksuologische oorzaken
Spanning of stress kunnen de oorzaak zijn van een verminderde of geen erectie. Ook problemen en spanningen binnen de relatie kunnen tot erectieproblemen leiden. Dit gebeurt vooral als de man zich niet zo bewust is van eventuele negatieve gevoelens ten opzichte van zijn partner. Het kan moeilijk zijn je voor te stellen dat emoties zoals bijvoorbeeld boosheid of irritatie in de weg kunnen zitten bij het vrijen en zelfs een erectie onmogelijk maken.
Seksuele problemen, zoals te vroeg (ejaculatio praecox) of te laat klaarkomen (ejaculatio tarda), kunnen tot erectieproblemen leiden. En dat geldt ook voor pijn tijdens de seks, zoals hevige hoofdpijn, of rugpijn en pijn door reuma of artrose. Maar ook onwennigheid bij een nieuwe partner, en het gevoel te moeten presteren, kan tot - tijdelijke - erectieproblemen leiden. Bepaalde psychische factoren, zoals depressie, overspannenheid (burn-out), angst, verdriet en problemen in het verleden (seksueel misbruik) kunnen eveneens tot erectieproblemen leiden.
Leefstijlfactoren
Overmatig alcoholgebruik kan erectieproblemen veroorzaken. Door langdurig veel alcohol te drinken, kunnen lichaamsfuncties worden aangetast die belangrijk zijn voor de seksualiteit. Omdat bekend is dat een beperkte alcoholconsumptie een ontspannend en lustverhogend effect kan hebben, wordt nogal eens gedacht dat het gebruik ervan een positief effect heeft op het seksueel functioneren. Het tegendeel is echter waar. Het nuttigen van alcohol leidt zelden tot het gewenste resultaat en biedt per definitie geen fundamentele oplossing voor het bestaande probleem. Hetzelfde kan meestal worden gezegd van drugsgebruik en van roken. Het grootste deel van de mannen die stevig roken, heeft boven de 50 jaar erectieproblemen. Roken vernauwt immers de bloedvaten, waardoor op den duur een sterk verminderde doorbloeding van de penis kan ontstaan. Van overmatig marihuana-, methadon- en heroïnegebruik is bekend dat het de zin in seks vermindert, doordat het onder andere de testosteronspiegels verlaagt, waardoor de geslachtsdrift ofwel het libido afneemt.
Te weinig of helemaal geen lichaamsbeweging zal niet alleen een negatief effect hebben op het gehele hart- en vaatstelsel, maar ook op de bloedvaatjes in de penis. Regelmatig bewegen heeft dus een gunstige uitwerking op het functioneren van de zwellichamen in de penis
Esther
Therapie Eindhoven
Lid van Therapiepsycholoog
Eindhoven