Ken jij de opluchting van de 1e keer dat je jouw spijt betuigde aan jouw partner?
Heerlijk hè, als je eenmaal jouw ‘fout’ toegaf en sorry zei. De lucht geklaard en wie verzacht er nou niet na een liefdevolle spijtbetuiging.
Totdat dit op een bepaald moment niet meer werkt. Ondanks jouw ‘sorry’ kun je het niet meer goed doen. Je geliefde gelooft jou niet meer.
Het is een trucje geworden om snel van alle gedoe af te zijn. Althans dat vindt jouw partner. Want als het echt gemeend was, dan zou je niet keer op keer dezelfde ‘fout’ maken, toch?
Of je vraagt je af waarom je partner steeds weer op die ene vergissing terugkomt? Je hebt al 10 keer uitgelegd hoe het kon gebeuren, en je hebt al 10 keer ‘sorry’ gezegd. Nu moet het eindelijk maar eens over en klaar zijn.
HELAAS PINDAKAAS
Een paar uitspraken die ik hierover voorbij zag komen spreken boekdelen:
Ik heb een zak vol sorry’s.
Er is totaal geen leereffect.
Mijn partner zegt na iedere driftbui sorry, maar doet niks aan de oorzaak ervan.
Ik weet dat ik mijn partner toen verraden heb, ik vind dat verschrikkelijk maar ze blijft er last van houden. Ik weet niet meer wat ik moet doen om het goed te maken.
Ik weiger me nog een keer te verontschuldigen want eigenlijk ziet hij het helemaal verkeerd.
Een goede spijtbetuiging kan enorm krachtig zijn. Maar veel mensen weten niet echt hoe dat moet. Heel erg vervelend als jouw sorry een averechts effect heeft en juist tot meer emotionele verwijdering leidt.
WEG MET HET GEDOE...
Psycholoog Sue Johnson noemt 4 soorten verontschuldigingen die ervoor zorgen dat jouw partner zich eerder nog meer gekrenkt kan voelen:
De vier-seconden-waar-is-de-uitgang-verontschuldiging: Nou ja, sorry hoor. Wat zullen we eten vanavond?
De verminderde-toerekeningsvatbaarheid-verontschuldiging: Nou, misschien heb ik dat gedaan, maar …
De afgedwongen verontschuldiging: Ik neem aan dat ik verondersteld word te zeggen …
De instrumentele verontschuldiging: We komen natuurlijk niet verder voordat ik het gezegd heb, dus …
Deze spijtbetuigingen werken misschien even, maar niet voor een stapeling van kleinere pijnlijke gebeurtenissen. En zeker niet voor grote kwetsingen.
EEN RELATIETRAUMA...
Grote pijnlijke gebeurtenissen veroorzaken heuse relatietrauma’s. Een relatietrauma ontstaat bijvoorbeeld als je:
in paniek raakt en jouw partner jou compleet negeert of helemaal alleen laat.
je verraden voelt en jouw partner (op dat moment) een vreemde voor je is.
bedrogen wordt en alles wat je dacht over je partner en je relatie op zijn kop staat.
De grote gemeenschappelijke deler van trauma’s is dat je niet meer kunt voorspellen wat er gebeurt. Je voelt je totaal hulpeloos en machteloos. Het lijkt een zaak van leven of dood.
Uit onderzoek blijkt dat er geen groter trauma is dan verwond te worden door juist de mensen op wiens bescherming en steun je rekent. Schendingen van de menselijke verbinding, noemt psychiater Judith Herman dit.
NIEUWE WEGEN
Of het nu om kleine of grote kwetsingen gaat, als jouw sorry niet meer werkt dan zul je samen nieuwe wegen moeten bewandelen om de wonden te genezen.
Om weer te verbinden kun je in elk geval rekening houden met deze punten:
1. Partners die je kwetsen doen dit meestal niet met opzet. Meestal weten zij gewoon niet hoe ze moeten afstemmen op jouw nood. Of zij worden teveel in beslag genomen door hun eigen angst.
2. Sorry zeggen bij grotere kwetsingen is niet genoeg. Denk maar aan mensen die een trauma hebben opgelopen door een verkeersongeluk of een inbraak. Zij moeten hun verhaal een heleboel keren kunnen vertellen om met hun angsten om te leren gaan.
3. Neem de pijn van je partner serieus en blijf vragen stellen totdat de betekenis van een incident je duidelijk is. Ook als dit incident in jouw ogen onbetekenend is of de gekwetstheid overdreven. En lees in m'n volgende tip hoe de eventuele angst voor co-rumineren je kan tegenhouden.
4. Spring over je eigen schaduw heen. Heb je veel moeite om je eigen vergissingen, missers of blinde vlekken toe te geven? Als je ‘ja’ zegt, dan is dit een grote hindernis om het vertrouwen van je partner terug te winnen. Want dan focus je op het verkeerde aanvliegroute.
5. Voer bewust een vergevingsgesprek met elkaar. Met alle tijd en ruimte om de angsten van jullie allebei te onderzoeken. In een goed vergevingsgesprek uit je niet alleen je berouw maar nodig je jouw partner ook uit om opnieuw te verbinden. Dat laatste doe je al door je emotioneel beschikbaar te stellen in een vergevingsgesprek.
VALKUIL VAN EEN SORRY
Onder deze stap 1 t/m 5 kan nog een grote valkuil schuilen. En dat is dat de opluchting van een vermeende welgemeende sorry jullie voor de gek houdt.
Sorry zeggen als pleasend gedrag kan namelijk duiden op een dieper ingesleten negatieve patrooncirkel. Heel moeilijk te herkennen als je allebei fijn herstel op het sorry-moment zelf voelt.
Het lange termijn effect is helaas niet zo fijn. Maak je namelijk steeds weer herhalingen en ongewenste neveneffecten mee? Dan blijkt daaruit dat de betreffende patrooncirkel niet echt doorbroken is.
Heerlijk hè, als je eenmaal jouw ‘fout’ toegaf en sorry zei. De lucht geklaard en wie verzacht er nou niet na een liefdevolle spijtbetuiging.
Totdat dit op een bepaald moment niet meer werkt. Ondanks jouw ‘sorry’ kun je het niet meer goed doen. Je geliefde gelooft jou niet meer.
Het is een trucje geworden om snel van alle gedoe af te zijn. Althans dat vindt jouw partner. Want als het echt gemeend was, dan zou je niet keer op keer dezelfde ‘fout’ maken, toch?
Of je vraagt je af waarom je partner steeds weer op die ene vergissing terugkomt? Je hebt al 10 keer uitgelegd hoe het kon gebeuren, en je hebt al 10 keer ‘sorry’ gezegd. Nu moet het eindelijk maar eens over en klaar zijn.
HELAAS PINDAKAAS
Een paar uitspraken die ik hierover voorbij zag komen spreken boekdelen:
Ik heb een zak vol sorry’s.
Er is totaal geen leereffect.
Mijn partner zegt na iedere driftbui sorry, maar doet niks aan de oorzaak ervan.
Ik weet dat ik mijn partner toen verraden heb, ik vind dat verschrikkelijk maar ze blijft er last van houden. Ik weet niet meer wat ik moet doen om het goed te maken.
Ik weiger me nog een keer te verontschuldigen want eigenlijk ziet hij het helemaal verkeerd.
Een goede spijtbetuiging kan enorm krachtig zijn. Maar veel mensen weten niet echt hoe dat moet. Heel erg vervelend als jouw sorry een averechts effect heeft en juist tot meer emotionele verwijdering leidt.
WEG MET HET GEDOE...
Psycholoog Sue Johnson noemt 4 soorten verontschuldigingen die ervoor zorgen dat jouw partner zich eerder nog meer gekrenkt kan voelen:
De vier-seconden-waar-is-de-uitgang-verontschuldiging: Nou ja, sorry hoor. Wat zullen we eten vanavond?
De verminderde-toerekeningsvatbaarheid-verontschuldiging: Nou, misschien heb ik dat gedaan, maar …
De afgedwongen verontschuldiging: Ik neem aan dat ik verondersteld word te zeggen …
De instrumentele verontschuldiging: We komen natuurlijk niet verder voordat ik het gezegd heb, dus …
Deze spijtbetuigingen werken misschien even, maar niet voor een stapeling van kleinere pijnlijke gebeurtenissen. En zeker niet voor grote kwetsingen.
EEN RELATIETRAUMA...
Grote pijnlijke gebeurtenissen veroorzaken heuse relatietrauma’s. Een relatietrauma ontstaat bijvoorbeeld als je:
in paniek raakt en jouw partner jou compleet negeert of helemaal alleen laat.
je verraden voelt en jouw partner (op dat moment) een vreemde voor je is.
bedrogen wordt en alles wat je dacht over je partner en je relatie op zijn kop staat.
De grote gemeenschappelijke deler van trauma’s is dat je niet meer kunt voorspellen wat er gebeurt. Je voelt je totaal hulpeloos en machteloos. Het lijkt een zaak van leven of dood.
Uit onderzoek blijkt dat er geen groter trauma is dan verwond te worden door juist de mensen op wiens bescherming en steun je rekent. Schendingen van de menselijke verbinding, noemt psychiater Judith Herman dit.
NIEUWE WEGEN
Of het nu om kleine of grote kwetsingen gaat, als jouw sorry niet meer werkt dan zul je samen nieuwe wegen moeten bewandelen om de wonden te genezen.
Om weer te verbinden kun je in elk geval rekening houden met deze punten:
1. Partners die je kwetsen doen dit meestal niet met opzet. Meestal weten zij gewoon niet hoe ze moeten afstemmen op jouw nood. Of zij worden teveel in beslag genomen door hun eigen angst.
2. Sorry zeggen bij grotere kwetsingen is niet genoeg. Denk maar aan mensen die een trauma hebben opgelopen door een verkeersongeluk of een inbraak. Zij moeten hun verhaal een heleboel keren kunnen vertellen om met hun angsten om te leren gaan.
3. Neem de pijn van je partner serieus en blijf vragen stellen totdat de betekenis van een incident je duidelijk is. Ook als dit incident in jouw ogen onbetekenend is of de gekwetstheid overdreven. En lees in m'n volgende tip hoe de eventuele angst voor co-rumineren je kan tegenhouden.
4. Spring over je eigen schaduw heen. Heb je veel moeite om je eigen vergissingen, missers of blinde vlekken toe te geven? Als je ‘ja’ zegt, dan is dit een grote hindernis om het vertrouwen van je partner terug te winnen. Want dan focus je op het verkeerde aanvliegroute.
5. Voer bewust een vergevingsgesprek met elkaar. Met alle tijd en ruimte om de angsten van jullie allebei te onderzoeken. In een goed vergevingsgesprek uit je niet alleen je berouw maar nodig je jouw partner ook uit om opnieuw te verbinden. Dat laatste doe je al door je emotioneel beschikbaar te stellen in een vergevingsgesprek.
VALKUIL VAN EEN SORRY
Onder deze stap 1 t/m 5 kan nog een grote valkuil schuilen. En dat is dat de opluchting van een vermeende welgemeende sorry jullie voor de gek houdt.
Sorry zeggen als pleasend gedrag kan namelijk duiden op een dieper ingesleten negatieve patrooncirkel. Heel moeilijk te herkennen als je allebei fijn herstel op het sorry-moment zelf voelt.
Het lange termijn effect is helaas niet zo fijn. Maak je namelijk steeds weer herhalingen en ongewenste neveneffecten mee? Dan blijkt daaruit dat de betreffende patrooncirkel niet echt doorbroken is.
Jacobine
Therapie Ede
Lid van Therapiepsycholoog
Ede