Invloed van ontwortelen op een kind

Een plant kan zonder wortels niet overleven en ook de psyche van een mens kan dat niet. Onze wortels staan voor waar we vandaan komen: de aarde, onze familie en onze persoonlijke geschiedenis.

Om beter te kunnen inspringen op de vragen en behoeften van je kind, is het praktisch om de ontwikkelingsfasen van een kind in gedachten te houden. Je kunt kinderen grofweg in zes ontwikkelingsfasen indelen.

Hieronder zijn de eerste drie ontwikkelingsfasen beschreven.


Baby’s (0-1)
Baby’s zijn zeer gevoelig voor veranderingen. Vaak wordt er gedacht dat verhuizen met een baby goed te doen is omdat zij nog jong zijn en het allemaal niet door zouden hebben. Juist omdat zij zo jong en gevoelig zijn voor (gevoels)veranderingen, kunnen baby’s aardig van slag raken tijdens of na een verhuizing.

Baby’s kun je niets uitleggen en hebben veel behoefte aan veiligheid, rust en stabiliteit. De meeste mensen kunnen zich hun geboorte en vroegste kindertijd niet bewust herinneren. Niettemin doordringen deze herinneringen, als oerervaringen, indirect elk aspect van ons wezen.

Een verhuizing kan een diepe onzekerheid veroorzaken en ons in ons overleven bedreigen. Terwijl wij opgroeien, kunnen wij te maken krijgen met een begraven herinnering aan hulpeloosheid die geen verband houdt met iets concreets.

Het is daarom belangrijk om de nieuwe omgeving van de baby zo voorspelbaar mogelijk te houden. Dit kan bijvoorbeeld door dezelfde inrichting van de slaapkamer aan te houden, de baby in hetzelfde bedje te laten slapen en alle routines proberen aan te houden.


Dreumes (1-2 jaar)
Een dreumes is een echte ontdekkings-reiziger. Dit is de leeftijd waarop kinderen mobiel worden en het hele huis doorwaggelen en korte episoden van onafhankelijkheid ervaren. Zij kunnen nu overal naartoe lopen en pakken van alles op. Het kind begint te ontdekken dat het een afzonderlijk persoon is.

Ook zijn dreumesen zich steeds bewuster van hun eigen omgeving en dus ook van hun eigen huis. Een verandering van huis kan dan ook een behoorlijke impact op een dreumes hebben.

Peuters (2-4 jaar)
Kinderen in deze leeftijdscategorie leven in het moment en realiseren zich vaak nog niet goed wat “over een tijdje gaan wij verhuizen” betekent. Toch kun je peuters al redelijk goed voorbereiden op een verhuizing. Peuters zijn meestal zeer verknocht aan hun eigen speelgoed, knuffels en eigen kamer. Helaas zijn ouders vaak geneigd om in het nieuwe huis het roer om te gooien en voor de peuter een “hele leuke nieuwe kamer” te maken.

Maar er verandert al zoveel voor het kind dat dit geen goed moment is om de kamer van je peuter te restylen. Soms kan de emotionele reactie op de verhuizing bij peuters later komen dan verwacht. Dan lijkt het allemaal goed te gaan, maar na een paar weken wil je kind opeens “weer terug naar het oude huis." Terugval in zindelijkheid, verandering in humeur of slechter slapen, kunnen in deze fase voorkomen.

Een peuter is ook gehecht aan de dagelijkse routine en aan degene die hem verzorgt. Verandering in deze verzorging of dagelijkse routine, bijvoorbeeld een nanny die een groot deel van de verzorging overneemt, kan de peuter het gevoel geven in de steek gelaten te zijn en het een gevoel van onveiligheid geven.