Zo omam je je negatieve emoties

negatieve emoties kunnen je leven flink overschaduwen. Toch hebben ze ook hun goede kanten.

Angst
Waar het goed voor is: Angst – als hij tenminste niet allesoverheersend is – maakt ons oplettender. We gaan er scherper van zien, horen en ruiken. Bang zijn maakt ons energieker en gedisciplineerder, waardoor we beter problemen kunnen oplossen.

Mensen die tijdens een onderzoek een videospel speelden waarin ze vijanden moesten omzeilen, presteerden een stuk beter wanneer ze in een angstige stemming waren gebracht door enge muziek op de achtergrond.

Niet alleen acute angst, ook angsten en zorgen over toekomstige zaken kunnen nuttig zijn. In een team tonen angsthazen bijvoorbeeld een scherper oog voor gevaren die op de loer liggen. En dat kan de hele groep behoeden voor grote misstappen.

Waar het gevaarlijk wordt: ‘Zodra irrationele angst je leven gaat beheersen, is hij een slechte raadgever,’ waarschuwt de Amsterdamse hoogleraar angststoornissen Ad de Jongh.

‘Onderzoek laat zien wat het paradoxale van angst is: hoe meer je ertegen vecht, hoe meer negatieve gedachten er naar boven komen. Dat heet het rebound-effect. Laat je je angsten wel toe, dan worden ze vanzelf minder krachtig.’

Ermee omgaan: Belangrijk zijn de woorden die we aan onze angst geven, zeggen de Amerikaanse gelukspsychologen Kashdan en Biswas-Diener. Moet je voor publiek spreken, omschrijf het dan niet als ‘ik ben bang’ maar als ‘ik voel gezonde spanning’. Uit onderzoek blijkt dat mensen die dat laatste doen, zich juist extra gemotiveerd voelen en beter presteren.

Dat herbenoemen activeert onze opportunity mindset, onze gerichtheid op kansen: door wat meer van een afstand naar je angst te kijken, ontstaat een ruimer perspectief, ontwaar je kansen die er óók liggen. Zo herwin je een gevoel van controle.