Voel je de neiging om je te verbergen voor de blik van een ander? Dan is het heel goed mogelijk dat je je schaamt op dat moment.
Schaamtegevoelens gaan diep en kunnen niet zomaar van tafel geveegd worden met ons verstand.
Ilse Sand beschrijft in haar boek, Hallo Schaamte (het is overigens een goed boek als je meer over dit onderwerp wilt lezen) dat wat wij in ons hoofd redelijk vinden om je voor te schamen anders kan worden ervaren bij de spontane schaamtereactie via ons lichaam, waardoor je het plots heel warm krijgt en die blik gaat vermijden. Vaak zelfs zonder dat je precies weet waardoor dit komt.
Schaamte is een reactie op onzekerheid over je zelfbeeld. Soms gaat het om iets kleins, maar als je je zelfbeeld niet sterk hebt kunnen ontwikkelen door omstandigheden, kan het zijn dat je je vaak geremd en niet op je gemak voelt in sociale situaties.
Een paar voorbeelden van mensen die aan het woord komen in het boek:
Professioneel heb ik veel zelfvertrouwen. Ik weet dat ik mijn vak versta en ik ben haantje de vooste, als er technische problemen moeten worden opgelost. Maar als we gaan lunchen in de kantine, val ik stil. Dat is niet, omdat ik geen mening heb over het onderwerp van gesprek. Vaak sta ik op het punt om het woord te nemen, maar iets houdt me tegen.
Kasper, 44 jaar
Als ik bij de vrijdagmiddagborrel ben geweest kan ik moeilijk tot rust komen. Ik herhaal in mijn hoofd alles wat ik heb gezegd en dan ontdek ik vaak iets gênants, waarvan ik had gewild dat ik het anders had geformuleerd. Het voelt alsof ik van schaamte ineenkrimp, terwijl ik in mijn hoofd blijf doormalen wat anderen in het ergste geval van mij kunnen denken. Helaas heb ik een redelijk goede fantasie. ik stel mij zelden iets positiefs voor.
Sofie, 22 jaar
Ik moet fantastisch zijn in alles wat ik doe. Anders vind ik mezelf niet leuk.
Irene, 32 jaar
Wat het extra moeilijk maakt, is dat we ons ook vaak schamen over dat we ons schamen en daarom het liever niet bespreekbaar willen maken of hulp zoeken.
Je kunt bepaalde situaties of personen gaan vermijden of we kunnen ons gaan verstoppen achter een bepaalde houding. Het kan tussen jou en de ander in gaan staan.
Schaamte is misschien wel het laatste waar je aan denkt als het gaat om het ervaren van bepaalde problemen, maar het kan er toch voor zorgen dat er een algemeen onbebestemd gevoel blijft, wat maakt dat je je niet goed voelt over jezelf. Schaamtegevoelens gaan diep en kunnen een zware last zijn om te dragen. Het is vaak verbonden aan een gevoel dat er iets mis is met je en dat je daarom afgewezen kan worden.
Als je dit leest en je worstelt met gevoelens van schaamte en je zelfbeeld, weet dat je niet alleen bent.
Erover praten helpt echt. Hoewel het misschien verleidelijk is om je er juist voor af te sluiten.
Deel je gevoelens en gedachten met mensen die je vertrouwt. Dit kan helpen om de muur van schaamte (en het wegstoppen van dit nare gevoel ) te doorbreken en je te verbinden met de steun die juist zo helpend kan zijn. Soms kan het zijn dat je het niet wilt delen met je omgeving. Een gesprek met een therapeut kan een betrouwbare, veilige plaats zijn om stap voor stap ruimte te geven aan wat er diep vanbinnen in je omgaat.
Warme groet,