Tips bij boosheid - woede

Iedereen is wel een boos op zijn partner. Soms omdat de ander iets doet wat je niet leuk vindt, je boosheid heeft dan de functie om jou en jullie veiligheid te waarborgen. Soms ervaar je bij je boosheid een enorm gevoel van machteloosheid.

Bij Emotionally Focussed Couple Therapy (EFT) is er alle ruimte om je boosheid te voelen, onderzoeken en veilig te leren uiten. Misschien roept het gedrag van je partner naast boosheid nog iets anders op, bijvoorbeeld angst om in de steek gelaten te worden of een gevoel van niet belangrijk zijn of je niet gezien of gehoord voelen.

Als dit vaak genoeg gebeurt en je vindt bijvoorbeeld van jezelf dat je niet moet zeuren of de ander niet wil belasten met je behoeften dan kan deze meer kwetsbare emotie er uit komen als frustratie of machteloze woede.

Bij EFT maken we op een veilige manier ruimte voor zowel de gevoelens van boosheid en frustratie als voor de angst en het verdriet die er soms onder schuil gaan. Zodat er meer inzicht en begrip ontstaat tussen jullie en je het samen weer veilig kan maken op kwetsbare momenten.

Als je last hebt van boosheid of woedeaanvallen kan het handig zijn om het stoplicht in te zetten.
Het groen van het stoplicht staat voor wanneer alles lekker loopt.

Het rood staat voor het moment dat je ontploft! Dat moment lijkt vaak uit het niets te komen. Maar dat is niet zo. Er is altijd een moment tussen de groene en rode fase. Dat moment is het oranje moment.

Als je je niet prettig voelt, dan geef je aan dat je oranje bent. Je hoeft niet uit te leggen wat er is, soms is dat ook niet meteen duidelijk voor jezelf.

Het is aan de ander om te vragen wat diegene kan doen om het groen te krijgen of in ieder geval te zorgen dat het geen rood wordt. Of je geeft zelf aan wat je nodig hebt.

De ander heeft dat tot op zekere hoogte te accepteren. Maar na een verloop van tijd mag er wel op terug gekomen worden: wat was er nu aan de hand? Is diegene daar nog niet aan toe, dan afspreken wanneer dan wel.

Veel succes!

Boosheid verwijst meestal naar een situatie waarvan je vindt dat er iets anders zou moeten zijn dan er in werkelijkheid is. Ja, de meeste mensen vinden eigenlijk dat, wat zij vinden dat er zou moeten zijn, volstrekt 'normaal' is.

Of het nu kinderen zijn die stil moeten zijn, collega's die wat meer inzet zouden moeten tonen, automobilisten die wat langzamer of harder zouden moeten rijden. Mijn norm is eigenlijk DE norm.

Wanneer je boosheid ervaart, stroomt het bloed naar je spieren en wil je direct in actie komen om de boel recht te zetten en de ander duidelijk maken wat h/zij eigenlijk zou moeten doen. We reageren emotioneel, gaan schreeuwen, gebaren, ingrijpen. En soms is dit ook precies wat nodig is.

In de meeste gevallen is het echter niet helpend en dat krijg je ook vaak als reactie terug uit je omgeving. Kinderen worden eerder bang of opstandig wanneer je hen boos of kwaad benadert. Collega's gaan je vermijden, negeren of terugfluiten. Andere weggebruikers reageren boos terug of nemen je niet serieus.

Ervaar je boosheid of woede? En wil je er constructief mee om leren gaan? Zonder je af en onderzoek eerst bij jezelf wat het is dat je zo boos maakt.

Wat leeft er in je: wat denk je, wat gaat er door je heen. Schrijf het op, herhaal het hardop in de spiegel voor jezelf . Dat werkt vertragend, brengt je weer wat bij je positieven. Dit is wat ik denk en waardoor ik boosheid ervaar. Zeg tegen jezelf: ik ervaar boosheid omdat ik denk dat ....

Onderzoek of dat wat je denkt dat er zou moeten zijn inderdaad te maken heeft met jouw norm, jouw ervaring van de realiteit. Realiseer je dat de wereld is zoals hij is en niet altijd functioneert naar jouw norm.

Weten wat jij normaal vindt is belangrijk. Maar normen en overtuigingen kleuren ook jouw ervaringen. En andere mensen ervaren op hun beurt de situatie vanuit hun eigen perspectief.
Realiseer je dus dat wat jij ervaart, niet automatisch 'waar' hoeft te zijn. Je neemt maar een gedeelte van de werkelijkheid en waarheid waar.

Sla de brug naar de ander door je enerzijds bewust te worden wat jezelf ervaart, voelt en denkt. En anderzijds te beseffen dat de ander ook een eigen ervaringswereld heeft die je niet kent.

Je gevoelens uiten is iets anders dan emotioneel reageren.
Maak duidelijk wat je ervaart (voelt en denkt) door te zeggen: 'Ik voel me nu boos worden omdat ik denk......' of 'ik ervaar nu ....... en ik zou wensen dat .....'.
Vraag vervolgens de ander wat er in hem of haar leeft waardoor h/zij zo reageert. Stel je open voor het feit dat dit wel eens iets anders kan zijn dan jij denkt.

Veel succes!

Als je boos bent op een ander is het vaak heel moeilijk hoé je dit de ander kunt zeggen, zonder de relatie te verslechteren.

Denk daarom eerst goed na waar je precies boos over bent. Met welk gedrag van de ander heb je moeite, waarom en wat doet het jou?

Maak vervolgens contact met de ander en zeg dat je hem/haar iets wilt vertellen wat je dwars zit. Vertel óók dat je het bijvoorbeeld heel moeilijk/ niet leuk vindt om dit te vertellen maar dat je dit móet omdat je jullie relatie te belangrijk vindt om dit NIET te vertellen.

Vertel hem/ haar daarna je persoonlijke boodschap. Stel je kwetsbaar op door vooral te vertellen wat het gedrag van de ander jou deed of nog steeds doet, en waarom dat zo moeilijk voor je is. Dan hou je het bij jezelf, en heb je ook de meeste kans dat de ander kan blijven openstaan voor wat je zegt.

Boosheid is een emotie die een enorme kracht kan bezitten. Voordat we ons boos voelen is er eerst (veelal psychische) pijn. Er is ons iets aangedaan, iets ontnomen of niet gegund en het is onze overtuiging dat wat ons is aangedaan onredelijk is.

De manier waarop we met boosheid omgaan is vaak aangeleerd vanuit de opvoeding. Natuurlijk is het prima om eens een keer boos te zijn. Door je boosheid te uiten, door erover te praten, te gaan sporten of iets anders te doen laat je je energie gaan en dat lucht op.

Als je echter steeds vervalt in boosheid, zodanig dat het je hindert in je functioneren dan zou het te maken kunnen hebben met het verleggen van eigen verantwoordelijkheid naar de ander. Wat op zich een natuurlijk reactie is: ik voel pijn, dat wil ik niet en ik ga nu degene zoeken die mij dit heeft aangedaan.

Stoppen met ‘automatisch’ de oorzaak neerleggen bij de ander gaat volledig tegen ons normale denken in. En toch is dat de weg om te bewandelen als je van je ‘chronische’ boosheid af wilt. ACT (acceptance en commitment therapie) kan je daarbij helpen.

De energie van boosheid en woede is belangrijk om niet in te slikken. Helaas zijn we erg goed in het inslikken van onze boosheid.

Hierdoor blijft het echter onderdrukt als een bal die je onder water houdt. Op een gegeven moment kan de bal niet meer onderdrukt worden en schiet hij met alle kracht omhoog. Dan hebben we er geen controle meer over.

Een manier om hier effectiever mee om te gaan is om deze boosheid aandacht te geven en te kanaliseren. Als je bijvoorbeeld boos bent op een persoon neem dan een leeg a4 papier voor je. Vervolgens teken je het hoofd van deze persoon. Maak je niet druk als je zelf vindt dat je niet zo goed kan tekenen ;-)

Vervolgens pak je het papier heel bewust vast en doe je met het papier wat je met deze persoon wilt doen. Verscheuren, verfrommelen of bijv. erop stampen. Houd je niet in! Daarna voel je je waarschijnlijk wat opgeluchter.

Wanneer je heel lang boos blijft, is dat hoogstwaarschijnlijk niet de emotie waar je écht last van hebt.
Er zijn primaire en secundaire emoties. Primaire emoties duren maximaal 2 minuten maar zijn wel heel intens. Secundaire emoties kunnen een hele dag of nog langer aanhouden. Als je bijvoorbeeld heel lang boos blijft, dan weet je dat er een andere emotie onder ligt. Je blijft hangen in de secundaire emotie die als een soort dekentje de primaire emotie bedekt. De ware primaire emotie waar je last van hebt, wordt niet gevoeld omdat je er onbewust bang voor bent dat het je overspoeld. Er kan bijvoorbeeld verdriet onder liggen. Dus als je lang last hebt van boosheid, onderzoek dan wat de werkelijke emotie is die je vermijdt. Als dat lastig is, zoek dan hulp.

Accepteer en onderzoek je boosheid. Je bent niet zomaar boos, toch?

Vaak zijn we ergens in geraakt, waardoor we niet anders kunnen dan boos worden: erken dat en onderzoek hoe het komt dat je zo boos bent.

Probeer je bewust te worden van de allereerste signalen die je bij jezelf merkt, voordat je boos wordt, maar als je geïrriteerd raakt. De eerste signalen (bijvoorbeeld hoge ademhaling, geprikkeld zijn, je gespannen voelen) zijn al een waarschuwingssignaal dat je bijna boos gaat worden. Op dit moment is het belangrijk om ervoor te zorgen dat je wat meer tot rust komt.
Loop bijvoorbeeld even weg uit de situatie, drink wat water, let op je ademhaling en stel jezelf gerust. Probeer ook je gedachten bij te sturen naar meer helpende gedachten.

Probeer niet te oordelen over de situatie of over anderen. Vul ook niet in wat anderen denken.
Ook kun je rustig uitspreken naar de ander waar je mee zit, zonder verwijten te maken. Op deze manier voorkom je dat je boos wordt en dat het misschien uit de hand loopt.

Mocht je toch boos worden, probeer dan aan de ander uit te leggen wat je voelt en wat je nodig hebt. Zonder verwijten en zonder aan te vallen.
Veel succes!

Boosheid en irritatie hebben een belangrijke signaalfunctie als het gaat om grenzen stellen. Als deze gevoelens bij je opkomen, betekent het vaak dat een grens wordt overschreden.

Voel je je boos of geïrriteerd, vraag je dan af welke grens dit voor jou is, zo leer je beter om je bewust te worden van waar jij grenzen wilt trekken.

Boosheid is de minst geaccepteerde emotie; 'je moet je gevoelens onder controle houden, anders heb je geen zelfbeheersing'.

Meestal loopt de boosheid dan alleen maar op en word je of heel boos op iemand die dicht bij je staat of op jezelf, waarna je je weer afsluit of jezelf veroordeeld.

Lichaams-gerichte therapie is een prachtige manier om de boosheid in je lijf te gaan herkennen en te leren wat deze jou te vertellen heeft. Misschien is er ergens in je leven iemand over een grens gegaan of ga je zelf regelmatig over je grenzen?

We oefenen om de boosheid op een veilige en constructieve manier te uiten zodat je bereikt wat je wil en waar je boosheid in de eerste plaats voor opgekomen is.

Er heerst taboe op "negatieve" emoties als boosheid en woede.
Dit doet de menselijke aard enorm tekort. De maatschappelijke cultuur heeft bepaald dat er "negatieve" en "positieve" emoties zijn, waarmee al wat negatief gelabeld is er liever niet mag zijn.

Onze beeldvorming past zich hierop aan, waardoor veel mensen zijn gaan geloven dat ze niet goed genoeg zijn of deugen.
Wat menselijk is en door natuur bepaald, mag er zijn, moet er uit en mag erkend worden. Of dit nu jaloezie, boosheid of verdriet is.

Voor partners van boze mensen - Kalmeer eerst jezelf.

Wanneer je een relatie hebt met iemand die snel boos is, is het belangrijk om goed voor jezelf te blijven zorgen. In plaats van je partners boosheid te willen verminderen, of je partners boosheid aan te vallen, focus je eerst op jezelf.

Richt liefdevolle aandacht naar jezelf door jezelf in gedachten een welgemeende knuffel te geven. Op die manier houd in ieder geval jij jouw eigen hoofd koel!

Boosheid is een krachtige emotie. En het is meestal niet handig die kracht op een ander te botvieren. Anderzijds is het ook belangrijk dat de energie die vrijkomt bij boosheid wel uiting kan krijgen.
Gebruik daarom eens je fantasie. In je fantasie kun je niemand schaden, maar wel uiting geven aan boosheid en bijkomende (agressieve) energie.

Ga op een plek zitten waar je je veilig/prettig voelt. Concentreer je op je boosheid en geef het gevoel de ruimte, sluit je ogen en volg je verbeelding in de manier waarop je dat zou willen uiten.

Het mag er heftig aan toe gaan en het kan zijn dat je schrikt van zoveel 'wraaklustige of agressieve voorstellingen'. Onthoud dat je hier op een veilige plek zit en dat je er niemand mee kan schaden.

Leef je boosheid net zo lang uit met je verbeeldingskracht tot de lading van de boosheid weer gezakt is.
Soms blijkt er een onderliggende emotie op te komen zoals angst of verdriet. Geef ook die emotie de ruimte.

Als je je ogen weer opent sluit je het moment af door expliciet te bedanken voor de mogelijkheid dit met je fantasie te kunnen doen zodat je de boosheid niet hoeft af te reageren op anderen.

Gebruik de eventuele inzichten die je hebt opgedaan om een gepaste reactie te geven op je omgeving.

Aandacht hebben voor je boosheid is als licht in de duisternis. Je gaat zien wat er werkelijk speelt.

I.p.v. je aandacht te richten op de persoon of situatie die je zo boos maakt, richt je je aandacht op jezelf. Wat in jou zorgt ervoor dat je boos bent?

Als je hier de vinger op weet te leggen en er echt naar kijkt zul je merken dat de boosheid verdwijnt.

Als je je woede uit tegen iemand met je wie je graag een goed contact hebt, probeer dat dan eens op de volgende manier: “Als ik je …. hoor zeggen, dan voel ik me boos, want ik heb behoefte heb aan … .” Dus bijvoorbeeld: “Als ik je dit hoor zeggen, voel ik me boos, want ik heb behoefte aan respect”.

Als je dat probeert, valt je vast iets op: zodra je je behoefte uitspreekt, zakt de boosheid onmiddellijk.

Je boosheid zal niet zakken als je zegt: “Ik ben boos, omdat je dit zegt”. Als je namelijk naar de ander wijst als oorzaak van je boosheid en een oordeel over de ander velt, wordt boosheid steeds erger.

Als je daarentegen contact maakt met jezelf, met je behoefte en die uitspreekt, verdwijnt de boosheid en krijg je ruimte om te kijken hoe je jouw behoefte graag vervuld wilt zien.

Boosheid als verslaving
Sommige mensen zijn altijd boos. Ze mopperen voortdurend, zijn altijd knorrig, zeggen zelden iets aardigs of zijn licht ontvlambaar. De emotie boosheid zorgt voor een verhoogde fysieke spanning in je lijf. Je staat altijd klaar om te vechten.

Bij boosheid hoort dus kracht en je krachtig voelen is best lekker. Op deze manier kan boosheid verslavend zijn, als het nog de enige manier is om je krachtig te voelen.

Vaak betekent dit dat je pijn of verdriet die schuil gaat onder boosheid liever niet wilt voelen en je geblokkeerd raakt in je emoties, zodat je niet meer op een positieve manier bij je kracht kunt komen.

Herken je je hierin? Zoek dan een goede therapeut om hier samen mee aan de slag te gaan!

Boosheid is niet alleen maar negatief. Boosheid is ook energiegevende en beschermende energie.

Het wordt pas een probleem als deze emotie wordt onderdrukt. Dan kan het gaan etteren en klachten veroorzaken.

Wordt je eerder boos om je eigen of juist om andermans gedrag? Of maakt niets je zo boos als haperende apparaten? Dat inzien is stap één.

Stap twee is onderzoeken wat je op die momenten concreet denk. Enkele bekende 'boosmakers zijn': catastroferen - tegenvallers enorm opblazen; lage frustratietolerantie - situaties zien als onoverkomelijk én je zelfredzaamheid onderschatten; en veeleisendheid - je regels willen opleggen aan iedereen om je heen.

Besef dat het die gedachten zijn die je boos maken, niet de gebeurtenissen op zich.

Boosheid is veelal niet de meest gewenste emotie. Om deze reden hebben we de neiging om van de boosheid weg te bewegen. Bijvoorbeeld door afleiding te zoeken of de boosheid er als het ware uit te spugen (gericht aan iemand).

De suggestie is om juist naar de boosheid toe te bewegen door werkelijk te voelen en te ervaren. Waar in mijn lichaam voel ik de boosheid? Hoe voelt het precies? Wat is de impuls in mijn lichaam? En hoe is dit om de impuls te voelen zonder iets te doen?

Op deze manier raak je wat intiemer met je eigen boosheid. Je leert je eigen boosheid kennen en het gevolg is dat je het ook beter weer los kan laten.

Jouw boosheid is heel belangrijk. Wanneer je je boos voelt, is iemand over jouw grens heen gegaan of heb je over je grens heen laten gaan. Jouw boosheid zegt dus iets over jouw eigen grens.

Je kan hier effectief mee om leren gaan door iedere keer als je je boos voelt, na te denken wat dit over jou zegt. Vervolgens kan je ook leren om deze grens aan de ander aan te geven.

Als je je bijvoorbeeld boos voelt als iemand een berg werk op je bureau legt zonder iets af te stemmen, neem dan de tijd om na te denken waarom je precies boos bent.

En niet wat de ander daarin doet of gedaan heeft, maar wat het over jou zegt. Het kan bijvoorbeeld zijn dat jij het altijd belangrijk vindt om werk af te stemmen voordat je het aan iemand geeft.
Door dit te weten kan je dit ook aan de ander vertellen. Zo leert de ander jou dus nog beter kennen!

Boosheid (en angst) activeert het vecht-vlucht mechanisme. Het verhoogt hormonen, zoals adrenaline (of eigenlijk catecholamines).

Wanneer er geen daadwerkelijke fysieke dreiging is, breng dan je zelf tot rust door te relativeren. Humor werkt hier goed bij en maakt het hormoon endorfine aan. Endorfine laat pijn verdwijnen en helpt jou ontspannen.

Geef jezelf een compliment en je krijgt als extraatje serotonine en dopemine (de werkzame stoffen van anti-depressiva). Het zorgt ervoor dat je relaxter kan omgaan met de situatie.

Sarcastisch worden, je terugtrekken, afstand houden, niets zeggen, doen alsof het geen probleem is, agressief reageren. Dit zijn allemaal vormen van boosheid.

Stel jezelf de volgende vraag: 'wat heeft jouw boosheid je opgeleverd en wat heeft het je gekost op de volgende gebieden, relatie, gezondheid, emotie, energie. Heeft jouw woedegedrag je gelukkiger gemaakt? Helpt het je om jouw levensdoel te bereiken?

Probeer de oorzaak van je woede te achterhalen

Als er geen sprake is van acute boosheid kun je proberen te achterhalen waardoor het komt dat je zo woedend wordt? Ga eens na welke situatie jou nu precies zo boos maakt. Als je de oorzaak, of de prikkels die je boosheid of woede triggert kent of kunt achterhalen, kom je een heel eind verder.

Let op het volgende:

- Zitten er patronen of overeenkomsten in de momenten, reacties en benadering van anderen naar jou toe?

- Welke gebeurtenissen spelen mee als je woede wordt opgewekt?

Herken je in bovenstaande een bepaald patroon?

Schrijf je woedeaanvallen eens een tijdje op, besteed daarin aandacht aan hoe je reageerde en waarom? Zo word je je meer en meer bewust van je woede-aanvallen, hoe vaak het gebeurt en waarom het gebeurt.

Een boekentip: Geweldloze communicatie – ontwapenend en doeltreffend, door Marshall B. Rosenberg.

Dhr. Rosenberg geeft in dit boek uitleg over het verschil tussen een waarneming en een beoordeling: een waarneming (wat je ziet, hoort of voelt) beïnvloed je welzijnsgevoel. Een waarneming verandert echter in een beoordeling door een interpretatie of analyse.

“Mensen raken niet verstoord door de dingen die gebeuren, maar door de manier waarop ze ernaar kijken.” (Epictetus)

Volgens Rosenberg is de kern van boosheid een onvervulde behoefte. Boosheid kan dan ook heel waardevol zijn als signaal; een signaal dat er een onvervulde behoefte bestaat.

Het boek geeft diverse oefeningen om hier (meer) grip op te krijgen. Een oefening die mij erg aansprak is de volgende. Probeer bij boosheid de zin “ik ben boos omdat zij…” bewust te veranderen in “ik ben boos omdat ik behoefte heb aan …”. Het kan hele mooie inzichten geven!

In de boeddhistische psychologie zijn sommige leringen van boeddha een inspiratiebron. Als het gaat om woede bieden voor mij enkele verzen uit de dhammapadda steun als ik opmerk (mindfulness) dat kwade gedachten steeds door mijn hoofd spoken. De verzen luiden:

“Hij schold me uit! Hij sloeg me! Hij bedwong me en beroofde me!” Vijandigheid komt niet tot rust in wie aldus verbitterd is.
“Hij schold me uit! Hij sloeg me! Hij bedwong me en beroofde me!  Vijandigheid komt tot rust in wie niet aldus verbitterd is.
Vijandigheid wordt niet door vijandigheden gestild: Vriendelijkheid stilt vijandigheid. Dit is een waarheid die eeuwig is.

Wat het me leert, is dat kwade gedachten vol negativiteit en haat uiteindelijk terugslaan op mijzelf waardoor ik er doorgaans meer last van heb dan de persoon waar ik zo over loop te malen. Nou is er niets mis mee met kwaad zijn, het is immers een hele menselijke emotie die aangeeft dat je gekwetst bent, gewond bent, dat er een grens is overschreden die belangrijk voor je is. Maar als ik die gedachtenstroom vol bitterheid en haat ga koesteren of mijzelf ga wentelen in een slachtoffer rol, komen bovenstaande uitspraken in beeld. De tip die hieruit voortvloeit is: "koester geen kwade gedachten die jezelf geen heil brengen" en blijf ook in je kwaadheid alert op jezelf en wat JIJ, HIER EN NU, nodig hebt.

Soms is de pijn zo groot dat een therapeutische omgeving je kan helpen om die opgekropte of vastgeroeste emoties lucht te geven in een vorm waarmee je jezelf of anderen geen schade berokkent. Het jezelf en de ander kunnen vergeven, het kunnen loslaten van de pijn en woede, geeft ruimte en vrijheid voor heling. Hulp kan hierin onder andere komen vanuit Gestalttherapie, maar ook emotioneel lichaamswerk, psychosynthese of integratieve therapie zijn benaderingen die in mijn ervaring hier goed werk kunnen verrichten.

Je hebt een goede reden om boos te zijn. Misschien wordt er over je grens gegaan. Boosheid heeft een functie, bijvoorbeeld om jezelf te verdedigen, voor jezelf op te komen. Meestal zit er een andere emotie onder de boosheid.

 

Stel jezelf de volgende vragen:

- wat voel ik in mijn lijf? Waar voel ik dat?
- hoe voel ik mij?
- wat vind ik van de situatie?
- wat wil ik?
- wat is mijn eerste stap om dat te realiseren?

Hoe Boos ben jij?

Onderzoek je boosheid op een schaal van 1 tot 10.
Bij 1 is er nog niets aan de hand maar bij 10 is de woede zo groot dat de uitbarsting daar is.
Onderzoek op welk moment jij een time out nodig hebt om niet in 10 terecht te komen.

Onderzoek wie of wat jou boos maakt, wat wordt er in jou geraakt. Wat is er feitelijk gebeurd of gezegd.

Schrijf op of teken wat je zo boos maakt. Breng het uit je hoofd op papier.

Door aandacht te geven aan jouw boosheid/woede, krijg je inzicht met als gevolg meer begrip voor jezelf en mogelijkheden om je gedrag makkelijker te veranderen.

Schrijf op waarover je zo boos bent. Als je niet precies weet waarover je boos bent schrijf je op hoe het is om zo boos te zijn, of andere dingen die over de boosheid opkomen. Schrijf net zo lang alles op, tot er niets meer komt. Het hoeft niet samenhangend te zijn of leesbaar.

Leg wat je hebt geschreven ergens om je heen in de ruimte, zodat je er naar kan kijken. Probeer bewust voor een moment met het wegleggen van wat je hebt geschreven ook de boosheid daar even te parkeren.

Neem dan een stevige ontspannen houding aan. Zet een compassievolle glimlach op je gezicht. Dat kan wat krampachtig aanvoelen of schaamte oproepen, maar doe het toch. Je zult merken hoe deze glimlach wellicht als vanzelf oprechter wordt, en voor het doel van de oefening maakt het niet uit.

Met die glimlach, die je zo groot mogelijk maakt, kijk je nu naar de plek waar je de schrijfopdracht hebt gelegd. Kijk met de glimlach en je gedachten en eventueel verbeeldingskracht naar (jezelf met die) de boosheid waarover je zojuist geschreven hebt. Wat voor ideeën en gevoelens komen er nu op?

Een geweldig boek over geweldloos communiceren en gevoelens op een contructieve manier uiten, is het boek Geweldloze communicatie van Marshall B. Rosenberg. Verkrijgbaar op bol.com. Het boek staat boordevol handvatten voor een prettige, verbindende communicatie met de mensen om je heen.

Wat heel erg kan helpen, als je kwaad op iemand bent omdat hij/zij je met iets gekwetst heeft, is het gesprek met diegene aangaan. Vertel hem of haar op een zo rustig mogelijke manier waar je je boos over voelt. Probeer om geen verwijten te maken, maar te delen wat je voelt. Vraag daarbij ook wat je graag anders zou willen voor een volgende keer.
Als je dit niet durft, kan het helpen om het gesprek met diegene in je hoofd aan te gaan. Het voordeel hiervan is dat je niet bang hoeft te zijn dat je woorden verkeerd kunnen vallen. Je stelt je voor dat diegene voor je staat en je kunt hem/haar vertellen wat je dwarszit. Dit kan enorm opluchten. Ik hoop dat je er wat aan hebt!

Het is bij boosheid en woede goed om in beweging te komen. Je lichaam zit vol energie.

Ga een stevige wandeling maken in het bos. Zoek hier zo nu en dan een stok op en bedenk dat die stok symbool staat voor het onderwerp van jou woede; breek deze doormidden met de woorden "ik laat het nu los".

Misschien dat het onderwerp van jouw boosheid uit meerdere kleinere onderdelen bestaat. Breek deze dan heel bewust één voor één doormidden.

Bij boosheid gebeurt er van alles in je lijf. Je ademhaling gaat snel en zit hoog. Je kunt jezelf rustiger maken door met je aandacht naar je lijf te gaan. Voel hoe je adem gaat en blaas drie keer heel diep uit. Zorg dat je uitademing zo lang mogelijk duurt, totdat je helemaal leeg bent.

Vul daarna je buik met lucht, als een ballon die wordt opgeblazen. En laat hem weer helemaal leeg lopen. Zorg dat je uitademing langer duurt dan je inademing. Bijvoorbeeld vijf tellen inademen, zeven tellen uitademen.

Doe dit drie minuten.

Slik je boosheid niet in maar geef er ruimte aan. Anders gaat het vast zitten in je lichaam me alle gevolgen van dien. Ga de natuur in en geef er geluid aan, koop een boksbal om hier op te slaan.

Boosheid heeft een negatieve reputatie en dat is volkomen onterecht. Boosheid is eigenlijk liefde, namelijk willen opkomen voor ... (de ander of je innerlijke kind bijvoorbeeld). De kunst is te luisteren naar wat jouw boosheid te zeggen heeft, in plaats van deze ongecontroleerd op de ander los te laten. Meestal gaat boosheid over je niet gezien of gehoord voelen, of je gekwetst voelen. Maar dat is vaak moeilijker onder ogen te zien, het is kwetsbaarder. In therapie kunnen we samen de boosheid integreren als een nuttige adviseur, in plaats van een stuurloze kapitein.

Indien je merkt dat je geen controle over jouw boosheid of woede hebt is het belangrijk om goede professionele hulp te zoeken. Dit voor jouw eigen veiligheid en die van anderen.

Een tip om boosheid in goede banen te leiden is je boosheid te gebruiken vóór jezelf en niet tégen de ander.

Dat betekent niet gaan verwijten, maar je eigen kwetsbaarheid kracht bij zetten door op te komen voor wat jij mist of nodig hebt. Een gouden regel in conflictsituaties!

Word je overrompeld door boosheid? Heb je angst voor impact van boosheid? Ervaar je een enorme boosheid?

Ga dan met je aandacht naar de adem. Volg de in- en uitademing zo goed als je kan. Daarnaast kan je meer gaan uitademen om verder te kunnen loslaten. Dus een paar tellen inademen en wat meer tellen de tijd nemen om uit te ademen. Hiermee reguleer je je emotie en kom je meer in het nu.

Veeleisendheid
Vind je het lastig om beperkingen in het leven te accepteren? Voel je jezelf speciaal of boven anderen staan en wil je graag je zin krijgen?
Mogelijk heb je als kind te maken gehad met onduidelijke grenzen. Of kreeg je snel je zin of werd je verwend waardoor je niet hebt geleerd om te gaan met teleurstellingen.
Veeleisendheid kan echter ook een beschermingsmechanisme zijn tegen ervaringen waarbij jouw behoeften aan emotionele steun niet werden vervuld. Dit gemis kan gevoelens van eenzaamheid, gekwetstheid en boosheid opleveren waardoor je je positie ten opzichte van anderen bent gaan opeisen.
Een andere achterliggende bron van veeleisendheid kan zijn de ervaring dat je er niet bij hoorde, dat je anders was, niet mooi of ongewenst. Gevoelens van minderwaardigheid kun je gecompenseerd hebben met het stellen van hoge eisen aan anderen.
Belangrijk is achterliggende oorzaken van je gevoelens te begrijpen. Je hebt de mogelijkheid om andere keuzes te maken, zorg te dragen voor jezelf en terug te keren naar de persoon die je in essentie bent. Zodat dit beschermingsmechanisme overbodig wordt en je op basis van gelijkwaardigheid relaties kunt aangaan.

Je hebt altijd een goede redenen om boos te zijn, onderzoek wat jouw goede reden is.

Mogelijk vraag je je af of deze tip wel zo helpend is. Ik kan me voorstellen dat je niet altijd een goede reden kunt bedenken voor je boosheid.

Toch geloof ik dat boosheid een signaal van je gevoelswereld aan jou is. In die zin heeft jou boosheid altijd een goede reden.

Daag jezelf eens uit om te onderzoeken welk signaal jou boosheid jou wil geven. Voel je je misschien niet gezien? Voel je je machteloos in een situatie? Krijg je het idee dat anderen continue over je heen lopen of heb je het idee dat je alles onder controle moet houden omdat anders alles in de soep loopt.
Zomaar een aantal goede redenen om boos te worden.

Mocht je hier niet zelf uit kunnen komen, dan help ik je graag in het zoeken naar jou goede redenen. Om vervolgens ook te kijken hoe jou boosheid op een passende en gezonde manier geuit kan worden. Op zo’n manier dat je jezelf en de eventuele ander (op wie je boos bent) recht doet.

Merk je bij jezelf dat een situatie of een persoon je boos maakt, neem dan even rust en ja tel letterlijk tot tien, concentreer je even op je ademhaling en kijk of je je gedachten naar iets anders kan verzetten, om uit de spiraal te kunnen stappen.

En soms is het nodig om letterlijk even weg te gaan, zodat je met afstand naar de situatie kan kijken en je daardoor op een adequatere manier kan reageren.

Naderhand kan je de situatie even terug halen om te kijken wat er zoal met je gebeurde, wat raakte je? En waar herken de dit van? Misschien deed dit je aan een situatie of persoon van uit je verleden denken en raakte deze situatie/persoon de oude pijn aan.

Vanuit deze oude pijn reageren we, 'slaan' we terug. Als we dit helder hebben kunnen we er in een volgende situatie er beter mee omgaan.

Leestip: 'boekje voor driftkikkers' van Guus Martens

Woede en agressie zijn lastig voor anderen, maar ook voor jezelf. De vraag is hoe ermee om te gaan: temmen, ombuigen of koesteren?

Op rustige momenten kun je erachter komen dat de driftkikker in jezelf twee gezichten heeft. Enerzijds boos of kwaadaardig, anderzijds vol positieve kracht, waardoor je je leven een creatieve stimulans kunt geven.

Guus Martens heeft een toegankelijk en prettig leesbaar boekje geschreven over drift, woede en agressie. Hij helpt je om met open ogen naar die emoties van jezelf of anderen te durven kijken en hoe je ermee om kunt gaan. Door woede en drift om te buigen leef je gelukkiger en vreedzamer.

Je kunt je je boosheid voorstellen aan de hand van de vulkaan: het grootste deel van de vulkaan bevindt zich onder de grond. Dit is het deel, dat anderen niet zien.

Als je boos begint te worden, kan je dat meestal zelf wel ergens aan merken: je merkt bijvoorbeeld dat je je handen tot vuisten knijpt, dat je hart sneller gaat kloppen of dat je onrustig heen en weer gaat lopen. Dit is het onderste gedeelte van de vulkaan.

Als je op dit moment je even ontspant en je afvraagt waar je boos over bent en wat je nu het beste kunt doen, kan je de lading weer laten zakken. Ga zo voor jezelf na hoe die opbouw er bij jou uitziet: wat gebeurt er eerst en als het heftiger wordt, wat ga je dan doen?

Hoe eerder je jezelf kunt stoppen, hoe beter je een uitbarsting kunt voorkomen. Want: hoe hoger de druk in de vulkaan (bovenin het plaatje) hoe moeilijker het is om de uitbarsting te voorkomen.

Een oude wijsheid en nog steeds goed werkend…tel tot 10! Het zorgt ervoor dat je niet vanuit je eerste emotie reageert. Hierdoor kan je een meer rationeel besluit maken of je - en hóe je wilt reageren.

Heb je last van ouder wordende ouders die boos of agressief gedrag vertonen? Ga dan eens na of dementie aan de orde kan zijn. Iemand die dement aan het worden is, kan geconfronteerd worden met zijn/haar onvermogen en afhankelijkheid.

Hij/zij realiseert zich dan dat hij/zij niet meer kan voldoen aan de verwachtingen van zichzelf en de omgeving. Ze raken gefrustreerd omdat eenvoudige taken niet meer lukken. Ook kunnen wanen en hallcucinaties gaan spelen.

Door verminderde impulscontrole kan zich dit uiten in boos zijn, mopperen of agressief gedrag.

Soms zijn we bang voor onze boosheid of woede, maar op zich is daar niks mis mee. Woede is energie, en hij is er vanwege een rede. Het gaat erom hoe je ermee omgaat.

Meestal is het wel het beste om eerst stoom af te blazen en je energie kwijtraken, en niet impulsief te reageren. Dus ga wandelen, hardlopen, in de tuin werken of zoek een andere manier van bewegen.

Dan kan de adrenaline zakken en kun je vervolgens beter nadenken en op een rijtje krijgen wat je het beste kunt doen.

Gebruik humor! :-)
Humor geeft lucht , relativeert en schept afstand.

Als je lacht komt er endorfine vrij en dat neemt de pijn weg en ontspant!

Boosheid komt nooit zo maar uit de lucht vallen. Boosheid betekent dat je je ergens (soms niet zo bewust) bedreigd voelt. Als er geen gevaar zou zijn, als er niets iets nu opgelost zou moeten worden, dan zou je je ook niet kwaad hoeven maken.

De emotie van boosheid brengt je lijf in gereedheid om het gevecht aan te gaan met het gevaar (de bedreiging). Vandaag de dag zijn onze bedreigingen niet meer zo fysiek als heel erg vroeger. Een fysieke oplossing voor een emotionele of status dreiging, dat gaat dus niet werken.

Zorg dat je de fysieke spanning kwijt raakt, door te sporten, ergens flink op te rammen wat geen verdere schade veroorzaakt of op een andere manier even af te koelen, zodat je daarna weer goed kunt nadenken en een passender oplossing kunt vinden.

Nadat de boosheid is gezakt, kun je jezelf de vraag stellen: wat triggerde mij nu precies? In welk onderliggende gevoel werd ik eigenlijk geraakt zodat ik wel boos moest worden? Was dat misschien angst of verdriet? Waar ken ik dat onderliggende gevoel van? Wanneer heb ik dat eerder gevoeld...?

Wanneer je antwoorden kunt vinden op deze vragen, ontstaat er meer afstand tussen jou en de boosheid. Dat bén jij steeds minder een boos persoon, maar héb je slechts een boze bui. En die bui komt... en gaat.

Door dit onderzoek in jezelf te doen raak je steeds minder geïdentificeerd met je gevoelens. En dat geeft een vrij gevoel. Succes!

Tip: Als je boos bent op de werkelijkheid en die afwijst, creëer je pijn voor jezelf in de vorm van verdriet, boosheid of angst.

Toelichting: Het lijkt waanzin om boos te zijn op de werkelijkheid. Toch is dat wat we de hele dag doen. We vinden de wereld vaak heel onrechtvaardig. Een man slaat een kind, dat zou niet zo mogen zijn. Er is grote armoe en extreme rijkdom. Deze en vele vergelijkbare gedachten zijn in feite afwijzende beoordelingen van de werkelijkheid. En als we onze gedachten geloven levert dat ons pijn in de vorm van verdriet, boosheid, angst op. Is deze pijn noodzakelijk als motivatie om te werken aan een “betere wereld”, zoals ik heel lang heb gedacht, dus een soort van prijs die betaald moet worden voor idealisme? Je kunt hier ook anders naar –leren-- kijken en gaan zien dat de werkelijkheid perfect is, een moeilijk te vatten centraal idee in verschillende wijsheid tradities. Enkele inzichten hebben me geholpen om dit te gaan zien: het is nogal hoogmoedig om te denken dat ik weet hoe de wereld moet zijn. De werkelijkheid is onkenbaar, onmetelijk complex en niet te overzien of te beheersen. Aanvaarding van de werkelijkheid betekent niet dat ik er niet iets aan wil veranderen en verbeteren als dat op mijn weg komt. Aanvaarding betekent dat mijn emotionele “verontwaardiging” over de wereld er niet is, verontwaardiging die de effectiviteit van mijn handelen negatief beïnvloedt. Aanvaarding omvat de rol van slachtoffers én daders, waar de Boeddhistische monnik Thich Nhat Hanh zo inspirerend over geschreven heeft. Aanvaarding geeft de rust en het inzicht om het beste te doen wat in een gegeven situatie mogelijk is. En de motivatie daarvoor komt voort uit Liefde voor de anderen en de wereld, Liefde die we zelf zijn.

De kracht van boosheid

In ons oerbrein waar we signalen krijgen om te vechten, vluchten of verstijven, is de kracht onder boosheid een heel belangrijke geweest om te kunnen vechten.

Vera Helleman stelt dat wanneer we niet in accuut gevaar verkeren, maar ons wel boos voelen, we iets of iemand op een knopje hebben laten drukken wat we zijn gaan geloven.

Hierdoor verleggen we onze focus op een ander en hebben we boosheid nodig om weer 'kracht' bij onszelf te voelen.

Boosheid vertelt je dat je de leiding over je leven even weg hebt gegeven aan een ander en die nu weer terug pakt. En dat doe je zelf, vanuit welke reden, overuiging of gewoonte dan ook. Om die grens weer aan te geven, worden we boos.

Het gaat erom die verantwoordelijkheid weer te voelen. Als je die kracht achter boosheid voelt, kun jij beslissen waar je die focus op richt; zet je hem destructief of constructief in?

Neem Verantwoordelijk voor je boosheid.

Uit het als je alleen bent door bv te visualiseren dat je boos bent, in een kussen te knijpen, te slaan etc. Zo ontlast je boosheid en kun je weer gewoon zeggen wat je wilt of niet wilt.

We zijn allemaal weleens boos. Gevoelens van boosheid kunnen destructief, maar ook constructief zijn.

Van belang is om je boosheid onder controle te krijgen. Dit doe je door erover na te denken. Waarom ben je boos? Is je boosheid terecht? Kan jouw boosheid relaties kapot maken?

Praat er bijvoorbeeld over met iemand die je goed gezind is. Of probeer je boosheid te begrijpen door op te schrijven wat je dwars zit. Dwing jezelf om in een paar zinnen te formuleren waarom je zo kwaad bent.

Kinderen afleiden:
Deze tactiek is te gebruiken door de visie; doelen inwisselen.

Gebruik dit wanneer je als ouder een grens moet stellen en je kinderen dus gefrustreerd raken omdat je hen een grens stelt. Wanneer je je kind bijvoorbeeld een vlijm scherp mes afpakt waarmee het wilde gaan spelen, zal het vaak boos of zelfs driftig worden, of in tranen uitbarsten.

Maar als een kind dan zijn geliefde knuffel, spannende hijskraan of een ander interessant speelgoed krijgt zal het zijn aandacht daar op richten en ermee gaan spelen: het doel is ingewisseld en de boosheid verdwenen. het is vaak een erg effectieve manier om om te gaan met boze kinderen.

Als je boosheid niet uit dan kan het zich ophopen in je onbewuste totdat de druk te hoog wordt en een schijnbaar klein incident een hele lawine van onderdrukte boosheid ontlaadt.

Het is dus belangrijk boosheid te uiten op een constructieve manier zodat de emotie zich niet kan ophopen.

Moeite om je emoties constructief te uiten? Zoek contact met een therapeut.

Als je boos bent geweest is het goed om in het moment of achteraf te onderzoeken wat je nu precies zo boos maakt. Welke (kern) waarden zijn aangetast? Wat betekent deze gebeurtenis voor jou? Waar is het achteraf groter geweest dan nodig en hoe komt dat? Welke overtuigingen, regels zaten je in de weg?

Als je meer zicht krijgt op wat er bij jou gebeurde kun je daar de volgende keer bewuster mee om gaan en dus ook kiezen om bijv weg te stappen of juist op tijd de grens aan te geven. 

 

Succes!

De schreeuw van verlangen is net zo groot als de schreeuw van boosheid.

Probeer ten allen tijde je eigen aandeel in de boosheid te zien. Wat had jij kunnen bijdragen om deze boosheid te voorkomen?

Schrijf de boosheid van je af. Door te schrijven reflecteer je op je boosheid en krijg je inzicht waarom je boos en gefrustreerd bent.

Hoe kun je je boosheid constructief inzetten?
Dat kan pas als je weer helemaal tot bedaren gekomen bent en je jezelf onder controle hebt.
Slaap er een nachtje over. De wereld ziet er altijd anders uit na een goede nachtrust.

Ga een eerlijke confrontatie niet uit de weg. Benader de persoon die het betreft met respect, blijf zakelijk en luister goed naar de ander. Laat je niet verleiden tot het maken van persoonlijke verwijten en leg duidelijk uit wat je dwars zit en wat je wens is.

Geef de ander de ruimte om te reageren, maar bewaak je eigen grenzen.

Boekentip: "Altijd aardig blijven?" van Piet Weisfelt

Ga uit van positieve intenties als iemand je commentaar geeft dat je niet leuk vindt. Vraag naar de redenen van het commentaar en probeer het in iets positiefs om te zetten

Boosheid, of erger nog woede komt ergens vandaan. Het kan liggen aan prikkels van buitenaf, maar meestal komt het door overtuigingen over jouw werkelijkheid binnenin jezelf. Durf jij eerlijk te kijken of je een van deze overtuigingen herkent?

Overtuigingen waar woede vandaan komt:

1. Alles persoonlijk nemen. (Bv afgesneden worden op de snelweg, dan heeft hij iets tegen jou. Als je zelf een keer afsnijdt dan komt het door de omstandigheden. Of als je geen opslag krijgt zullen ze wat tegen je hebben, maar mss is er wel gewoon geen geld)

2. Rampdenken – overdrijven van het belang ergens van. (Bv. Tafelreservering is niet doorgekomen, mijn avond is verpest ipv waar zullen we dan gaan eten)

3. Lage tolerantie (Bv Ik kan dit er nu niet bij hebben, erom boos worden maakt het alleen nog maar moeilijker, terwijl het vaak zo is opgelost).

4. Moeite met ontspannen. Woede is een lichamelijke disbalans, je pakt niet de tijd om controle uit te oefenen op je gemoedstoestand. Eigenlijk is het een concentratieprobleem.

5. Moeite met communiceren. Een woede aanval ontstaat vaak in interactie met iemand anders. Jij hebt onvoldoende vaardigheden je beheerst te uiten en agressie loos te communiceren.

Soms is het lastig, zeker als je een rotgevoel hebt, boosheid bijvoorbeeld, om hier bij stil te staan en aandacht aan te geven. Toch is er een manier om van je rotgevoel af te komen. Dat kun jij ook onder de knie krijgen.

Stel jezelf eens de vraag: Hoe ga ik met een rotgevoel om? Stop ik het weg? Leg ik het naast me neer? Stap ik erover heen? Trek ik mijn handen ervan af? Hoe ga ik met een rotgevoel om? Als je op deze manieren met je gevoelens omgaat zoals hierboven beschreven, dan geeft dat op korte termijn rust. Maar op lange termijn stapelt zich een rotgevoel steeds verder op.

Hoe kom je hier nu vanaf? Door bijvoorbeeld woorden te geven aan je gevoel. Een verhaaltje te schrijven over jezelf, iets wat je hebt meegemaakt. Wat er gebeurde, wat je dacht, hoe je je voelde, wat je deed of niet deed. Dus vooral níet alleen de feiten opschrijven.

Als je boos bent of boos blijft, schrijf eens een ‘rotte-visbrief'. Het doel van de ‘rotte-visbrief is niet de informatie naar iemand anders over te brengen, maar het voor jezelf op te schrijven. Om een rotgevoel te verwerken. Dus zorg dat die ander op wie je zo boos bent of was, dit niet te lezen krijgt! En schrijf alleen situaties op, die je op dit moment aan kunt. Doorkrassen, spelfouten, opnieuw beginnen, het maakt allemaal niet uit. Alles is goed. Je doet het voor jezelf. Onthoud dat je het doet om een gevoel op te rakelen. En begin de brief met: Beste…. Als je klaar bent met schrijven, ga dan iets doen wat je fijn vindt, een warm bad, een frisse douche, even wandelen, wat lekkers snoepen. Verwen jezelf, je hebt hard gewerkt. Je hebt emotioneel werk verzet.

Lees de brief na een week of wat nog eens terug. Ben je nog steeds boos? Blijf dan weer bij je gevoel stilstaan. En schrijf nog wat meer over dat pijnlijke stukje, dat je nog steeds raakt. Waarschijnlijk ben je al weer wat minder geëmotioneerd.

Het derde deel is om uiteindelijk iets met de brief te doen. Versnipperen, door het toilet spoelen, (veilig) verbranden of begraven.

Zou het schrijven van een rotte-visbrief jou wat op kunnen leveren?

Gek eigenlijk dat er geen tips zijn om om te gaan met blijheid, wat we kunnen zien als het tegenovergestelde van boosheid.

Het zijn gewoon emoties die wij kunnen ervaren.
Ik zelf kan soms enorm geniet van mijn boosheid.
het geeft mij ook enorme boost energie en kracht om op te komen voor mijzelf.
soms als ik er verder niet echt iets mee kan... gebruik ik de enorme energie die ik voel als ik lekker boos ben, om op te ruimen en schoon te maken.

Dat ruimt heerlijk op ook in mijn ''Bovenkamer'' mijn hoofd en in mijn ''Binnenkamer'' mijn hart.

Schrijf bovenaan op een papieren woord 'BOOS'.
Zet daar onder de dingen die jou op dit moment boos maken.
Wat maakt jou boos...onderzoek dit eens in jezelf en schrijf ze op. Kleine én grote dingen.
Lees daarna de dingen die je hebt opgeschreven nog eens na en vul eventueel aan...
Als je alles voor dit moment hebt genoteerd, zeg je de dingen die je hebt opgeschreven hardop. Als laatste zeg je tegen jezelf; "Ja...ik ben boos en ik mag boos zijn!" Voel bij jezelf eens na wat deze oefening met je doet.

Mensen kunnen zich eenzaam voelen wanneer ze zich anders en onbegrepen voelen. Ook al heb je genoeg contacten en sociale activiteiten, dit gevoel kan steeds aanwezig blijven.

Een eerste stap kan zijn nagaan welke waarden belangrijk zijn in jouw leven. Wat wil je nastreven? Vervolgens kun je kijken in hoeverre de activiteiten en contacten daarop aansluiten. Activiteiten en inspanningen die minder goed aansluiten zullen energie kosten en mogelijk ook frustraties opleveren. Mogelijk kun je andere keuzen maken in je tijdsbesteding.

Je kunt visueel maken met welke personen je de meeste verbinding voelt. Zet een cirkel op papier. In het midden sta jij, oké zoals je bent en met de waarden die belangrijk voor je zijn. Daaromheen kun je mensen met wie je omgaat positioneren. De mensen die dichterbij jou en je waarden staan zullen meer energie en verbinding opleveren dan mensen die verder weg staan. Staan ze op de juiste plek? Besteed je tijd aan de mensen die gevoelsmatig dicht bij je staan? Zou je bepaalde mensen gevoelsmatig wat verder willen positioneren? Deze oefening helpt bij het maken van keuzes voor activiteiten en contacten die je voeden. Je gevoel van eenzaamheid kan hierdoor afnemen.

Boosheid gaat altijd over grenzen.
Boosheid is een functionele emotie. Het laat je zien dat jijzelf of de ander over jouw grenzen is gegaan. Wellicht kan je deze niet aanvoelen en derhalve dus ook niet aangeven.
Bezoek een lichaamsgericht therapeut want grenzen voel je in je lichaam!

Boosheid is een emotie die je iets wil zeggen. Meestal gaat het over dat een ander over je grenzen heen gaat. Dat betekent ook dat jij je grenzen niet hebt aangegeven mss omdat jij deze niet aanvoelt, dan kan jij ze ook niet aangeven. Een lichaamsgericht therapeut kan je helpen om je grenzen te leren aanvoelen en ook aan te geven verbaal en nonverbaal.

Heb je vaak last van (eet)geluiden? Zijn er geluiden die boosheid bij je oproepen? Het kan helpend zijn om aandachtsoefeningen te doen, waarbij je leert om je aandacht bewust te verleggen. Gebruik daarvoor je zintuigen.

Een voorbeeld van een eenvoudige oefening;
“Kijk rond in de ruimte waar je zit. Haal diep adem. Gebruik je neus om te ruiken of om je adem te voelen die naar binnen en weer naar buiten gaat. Leg je hand op je buik en voel hoe je hand op en neer gaat. Verleg vervolgens je aandacht naar je benen of naar je voeten. Wat voel je? Noem drie dingen op. Noem vervolgens drie dingen die je ziet hardop. Noem vervolgens drie verschillende dingen die je hoort”

Zie je hoe je in een paar minuten je aandacht steeds verlegt? Je observeert wat er is en wat je waarneemt. Je traint zo en ervaart dat het jou lukt om je aandacht te verleggen.
Probeer dit als je vervelende gedachten of emoties ervaart bij (eet)geluiden. De eerste keer zal het niet makkelijk zijn. Maar het is mogelijk om er door training beter in te worden.

Schroom niet, neem gerust contact op voor meer informatie of therapie als je wil leren omgaan met je gedachten en gevoelens die ontstaan door geluiden.

Onderzoek het doel van je boze actie.

In je boosheid ben je nogal eens geneigd acties te ondernemen waar je daarna soms wel eens spijt van kan hebben. Op het moment zelf is het lastig om je boosheid te beteugelen, het lijkt vaak alsof de boosheid groter is dan je rationele brein.

Het kan dan helpen om jezelf de vraag te stellen wat eigenlijk het doel is van de handeling die je uit boosheid wilt verrichten. Is het begrip krijgen? Is het gehoord worden? Is dit dan wel een verstandige handeling om te krijgen wat je wilt? Of is het misschien wel wraak of het gevoel dat je 'wint'.

Als dat het doel is, dan kun je voor jezelf een rode vlag inbouwen en er bewust voor kiezen om deze actie dan nu even niet uit te voeren.

Als je boos of woedend wordt heeft dit natuurlijk altijd een oorzaak.

Als je niet weet waarom dit telkens weer gebeurt dan kun je bij een E.F.T. ( Emotional Freedom Technique) of een Touch of Matrix therapeute hiermee aan de slag. Daar wordt in je onderbewustzijn door de behandelingen een schoonmaak gehouden.

Op een zachte maar heel doeltreffende manier worden oorzaken van je gedrag of reactie verwijderd. Daardoor ga je anders tegen mensen en situaties aankijken en ga je anders reageren.

Boosheid is een emotie die, als je er niets mee doet, steeds groter kan worden en erg belemmerend kan werken.
Een goede oefening als je boos op iemand of over iets bent, is om naar een rustig natuurgebied te gaan. Zoek een stille plek op in het bos/de duinen/de polder.
Kijk even om je heen en als er niemand in de buurt is, kun je 1 of een paar keer even alles 'eruit roepen of schreeuwen'. Dat kan enorm opluchten. Herhaal het totdat de boosheid zakt.
Vaak kun je daarna met een lichter hart weer verder.

Wanneer een situatie niet matcht met je verwachtingen roept dit frustratie op.
Het kan helpen de situatie te ontrafelen om te kijken hoe je hiermee om kunt aan.

Wel of geen invloed
Feiten zijn niet altijd te beïnvloeden. We kunnen ander mensen niet veranderen of dwingen aan onze verwachtingen te voldoen. Pogingen om dat wel te doen werken vaak averechts.
De optie die je dan hebt is kijken of er ruimte is om je verwachtingen bij te stellen.

Wanneer feiten niet te beïnvloeden zijn en je eigen normen en waarden te belangrijk zijn om bij te stellen, dan is de optie die overblijft de situatie accepteren zoals die is. Dat zal niet gemakkelijk zijn, maar wel duidelijk. Je kunt je gaan richten op omgaan met je gevoelens in plaats van proberen de situatie te veranderen. 

Wanneer feiten wel zijn aan te passen richting je verwachtingen, dan is (een deel van) een probleem op te lossen. Je kunt dan actie ondernemen.

Tip 338 - als je boos bent probeer een frisse neus te hallen en ga er dan rustig over praten!

Je kunt negatieve emoties zoals boosheid loslaten door je even helemaal te focussen op je ademhaling. Adem in door je neus, houd je adem even vast en adem langzaam uit door je mond.

Ten gevolge van een traumatische ervaring kreeg ik zelfs spontane verlammingen in mijn lichaam, conversie- aanvallen zijn nooit voorspelbaar. Boosheid was één van de ingrediënten van een dodelijke cocktail wat mij voorgezet werd. Mijn boosheid heb ik laten ebben tijdens wandelingen, maar vooral met lange fietstochten ( zonder accu )... Lichamelijk net niet door je dak gaan betreft kracht en energie wat al drastisch op een laag niveau was gebracht door een psychische beschadiging al. Een vorm van jezelf even lichamelijk uitdagen en tegelijkertijd jezelf psychisch sterken, wetende dat het maar tijdelijk werkt. Maar als je dit wat vaker doet, voelt het ebben echt wel beter en ben je meer bestand tegen het vloed. Het vloed wat je ooit heeft overdonderd zonder waarschuwing!
Boosheid en/ of woede kan veel in je kapot maken, juist hierdoor ook jouw omgeving kan raken...niemand die jou begrijpt. Uiteindelijk moet je eerst toch bij jezelf beginnen... ontladen, resetten en defragmenteren, wetende dat het laatste stukje defragmentatie het langst gaat duren. Geef dat dus de tijd!
Je voelt je fijner en gezonder als je van de boosheid bent bevrijdt.

Ben je geneigd om te snel voorbij te gaan aan je boosheid? Sta dan stil en vraag jezelf af: 'Wat heeft deze boosheid mij te vertellen?' Laat de boosheid spreken.....Ik ben boos omdat......? enz.
Ontdek dat boosheid niet zo maar uit de lucht komt vallen. En vind mogelijke antwoorden en ontdek meer over jezelf.

Schrijven: schrijf het van je af, van je hoofd naar het papier, je hoofd raakt leger en je komt tot inzichten, het kan je helpen te reflecteren. Je kan het daarna ook verscheuren of ritueel verbranden.

of

Het is soms fijn om iets met je boosheid te kunnen doen zonder iets stuk te maken, je kan dan een kussen pakken en je voorstellen dat je daar al je frustratie/boosheid in weg knijpt, voel maar hoe je hier van opknapt:-)

Wanneer heb je deze boosheid voor het eerst gevoeld? Maak daar contact mee. Als je het daar kan doorvoelen en loslaten, dan kan er een andere beweging ontstaan.
Het is moeilijk om dat alleen te doen, met behulp van therapie kan je daar weer verbinding mee maken

Onder de boosheid zit vaak verdriet wat er niet mag zijn. Dit zie je vaak bij mannen die geleerd hebben om hun verdriet te onderdrukken. Verdriet is dan meer voor watjes. Hoe meer verdriet er wordt onderdrukt hoe groter de impuls is om boos te worden. Het kan dan fijn zijn de boosheid te ventileren maar beter is het de onderliggende gevoelens te onderzoeken zoals het verdriet.

Boosheid is naar buiten gericht, vaak projecteert het gevoelens naar de ander die je zelf niet wilt voelen. Echt verdriet is naar binnen gericht waarbij je meer gaat voelen bij jezelf. Hierdoor kun je gaan inzien wat maakt hoe je handelt en reageert zoals je nu doet. Dan kun je bijstellen wat je wilt veranderen in je leven.

Boosheid kan ook onderdrukt worden. Meestal is er dan in het verleden gezegd dat je niet boos mocht zijn. Het gevolg hiervan kan zijn dat het moeilijk is om in je kracht te komen en dingen te realiseren in je leven die je graag wilt.

Het is dan goed om met de onderliggende boosheid te werken om weer in verbinding te komen met je innerlijke kracht. Je potentie te voelen om iets te gaan doen. Belangrijk is de boosheid niet te voeden maar te onderzoeken.

Fijn om samen met een therapeut hiermee aan de slag te gaan.

Topje van de ijsberg

Wanneer je snel uit je slof schiet, boos bent en in woede uitbarst, kun je onderzoeken wat de onderliggende oorzaak is. Je bent geneigd om sneller tegen je partner uit te vallen, in elk geval iemand die nabij staat. En achteraf heb je een schuldgevoel.

Het voelt alsof op dat moment iets wat je geliefde deed of zei de emmer deed overlopen. De emmer die overloopt zijn de tranen en boosheid. Maar waar is die boosheid daadwerkelijk op gebaseerd? Wat zit er in die emmer. Is dat verdriet, gemis, teleurstelling, heimwee….. Iets dat wellicht niets te maken heeft met de situatie waardoor je uitviel.

Het is als een ijsberg; de top van de ijsberg steekt uit boven het water, en is je boosheid die je laat zien. Onder het water zit het grootste gedeelte van de ijsberg, onzichtbaar.

Wanneer je meer bewust bent van wat er zich ‘onder water’ afspeelt, dan kan je dit delen of hier oplossingen voor vinden. Zo zal jouw emmer minder snel vollopen en is er begrip voor jouw werkelijke onderliggende gevoelens.

Hilma Dekens
Counsellor & Coach | lid Therapeutenpsycholoog.com

Accepteer dat er boosheid in je op kan komen. En praat (ik boodschap) over de boosheid of woede die opkomt.

Boekentip: Zorgen voor jezelf over de rooie

 

Handig zelfhulp boek voor clienten en therapeuten om anders met je boosheid om te leren gaan.

Als je boos bent heb je altijd een 'verhaal'. Dat verhaal delen, verder over door denken, over praten etc versterkt het verhaal en kan je nog meer 'opfokken'. Stop het verhaal. Erken je boosheid en maak contact met je lijf. Waar voel je de boosheid in je lichaam. Besteed hier aandacht aan, bestudeer je lijf, wat je voelt, waar je het voelt.

Woede, wrok en wraakgevoelens jegens iemand die jou ooit onrecht heeft aangedaan, kunnen je leven behoorlijk vergallen.

Er bestaat een specifiek EMDR-protocol om die heftige, verwoestende gevoelens tot bedaren te brengen. Vraag je therapeut ernaar!

Boosheid is niet slecht.

Vaak hebben we de neiging om boosheid te onderdrukken. Het kan echter helpen als je stil durft te staan bij de emotie onder de boosheid..

Boosheid geeft een (uiterste) grens aan. Door eerder op te merken wat je niet fijn vind reageer je mogelijk minder heftig.

Zo kan het zijn dat angst onder boosheid schuilgaat. Bijvoorbeeld: Je durfde iets niet te zeggen uit angst om gekwetst te worden of afgewezen door de ander. Als je dan niet aangeeft wat je vervelend vind zul je uiteindelijk met boosheid reageren.

Als je boosheid voelt opkomen of als de stoom al uit je oren komt en je wilt een 'welles-nietes' discussie aangaan met je partner, is het advies: TIME OUT! Neem een pauze totdat jullie allebei gekalmeerd zijn. Dat kan een half uur of een halve dag (of langer) duren, dat scheelt per persoon.

Op het heetst van de strijd zijn we niet in staat om te kijken wat er werkelijk aan de hand is. In veel relaties doet men elkaar onnodig veel pijn door het gelijk te willen halen, ten koste van de ander. Maar van gelijk krijgen is nog nooit iemand echt gelukkig geworden...

Dus heb geduld en ga op een later moment met elkaar in gesprek. Vaak zal blijken dat het niet om het incident zelf ging waarover jullie ruzie kregen, maar dat een onderliggend gevoel werd geraakt. Een gevoel dat je al langer kent dan vandaag of gister wellicht...? Bij wie uit jouw verleden kon jij je soms ook zo voelen...?

Ga jouw boosheid en woede verder onderzoeken. Neem eerst afstand van jouw emotie door b.v. te gaan wandelen en ga na waar je nu zo boos of kwaad over bent.

Als je tot rust bent gekomen, ga dan, zonder de lading van de emotie, in gesprek met de ander. Praat vanuit de ik-boodschap.

En vraag je af wat je nodig hebt op dat moment. Als je daar aandacht aan geeft neemt de woede af en kun je helen

Het thema van boosheid is grenzen en heilige ruimte.

Het is goed om je boosheid van binnen te voelen en waar te nemen hoe je nu met je boosheid omgaat naar buiten. Als je boosheid te heftig uit zorgt dat voor problemen in het contact/de relatie.

Uit je boosheid helemaal niet, dan wordt er vaak over je grenzen heen gegaan en houdt je je eigen kracht binnen. Dan kun je daar heel moe of depressief door voelen.

Uit je je boosheid op een constructieve manier dan helpt het je om te zorgen voor jouw eigen ruimte en geeft het duidelijkheid in het contact met de ander.

Op boosheid en woede zit vaak veel oordeel. Durf te kijken naar de betekenis van je boosheid of woede en maak ook contact met de energie / de kracht van boosheid. Reageer niet meteen en neem het waar.
Hoe kun je dan je boosheid/woede op een goede constructieve manier inzetten in het contact?

Merk je boosheid en frustraties op waar je maar mee blijft zitten... terwijl je het graag naar 'de ander' zou uiten.. maar je durft niet?/ Dat kan simpelweg niet?

Schrijf een brief.. een zogenaamde "cordcutting-letter" om alles van je af te schrijven en het vervolgens ook te verbranden.

Deze zaken zou ik in een cordcutting letter vermelden.

-Korte beschrijving van de situatie
-Wat het met je doet
-Wat je hierbij voelt, ervaart, innerlijk beleeft, hoe je lichaam hier op reageert. (schrijf alles op wat je letterlijk nu voelt)
-Wat je bij jezelf bent gaan geloven.. nu dit is voorgevallen, en je hier zo op reageert.
-Waar ben je nog boos op? Wat wil je zeggen tegen deze persoon/situatie?
-beschrijf wat je zo graag juist zou willen ervaren met deze persoon/situatie..
-geef ruimte aan je droom, wat je bedoelt, hoe je het wenst
-en besteed ruimte voor schrijfflow... over wat het je wellicht toch -op een ander vlak wellicht- heeft gebracht.. (deze lastige situatie.. wat brengt het, of waar dwingt het je toe.. wat wellicht toch ook winst kan betekenen voor je hele persoonlijkheid?!)
-vergeef jezelf voor hoe je reageerde/handelde... waar je je rot over voelt.
-vergeef de ander dat het nog niet lukt om voorbeeldig als gewenst te reageren.
-vergeef de situatie dat het is zoals het is.
-En eindig je brief met: ' Ik laat los:...' en/of ' Ik verbreek deze niet meer dienende verbinding met ... nu!'

Als deze brief helemaal geschreven is.. kun je eens een kopje thee drinken/ water.. even doorademen.. en opnieuw hem oppakken en hardop voorlezen.
Geef je lichaam de ruimte op diep te blijven ademen en te doorvoelen wat het allemaal doet.
Is de brief compleet? Wil je nog iets zeggen tegen deze persoon/situatie..of borrelt er nog iets anders op wat aandacht trekt.. schrijf het erbij.

En dan is het tijd om op een veilig plekje deze brief te gaan verbranden.
Adem weer goed door om te kunnen gewaar zijn van alles wat zich nu vanbinnen voltrekt in je lichaam.

Kijk naar het verbrandingsproces...
Gaat het vanzelf, of lastig.. zijn er wellicht woorden die je nog lang kunt blijven zien die eruit springen.. en extra vlammen nodig hebben?
Geef hoe dan ook alle ruimte aan je gevoelens.

hehe... dat lucht op.

Boosheid duidt vaak op een diepere emotie, zoals verdriet of schaamte. Het is belangrijk om je boosheid te doorvoelen, want dat helpt je de kwetsbare emotie eronder te ontdekken.
Vraag jezelf af: wat zit me dwars als ik boos ben? Welke behoeften worden niet vervuld of welk deel in mij voelt zich bedreigd? Door dit te onderzoeken, kom je dichter bij de kern van je emoties.

Vaak hebben we geleerd dat we niet boos mogen zijn en we ons moeten inhouden. Dit kan later leiden tot allerlei lichamelijke klachten, omdat de boosheid zich vast heeft gezet in je lijf. Doordat we het in moesten houden hebben we niet geleerd hoe we er op een goede manier mee om moeten gaan.
In mijn praktijk werk ik graag met deze opgekropte boosheid en bied ik je ruimte om deze om een veilige manier te uiten door er beweging en geluid aan te geven. Doe dit altijd in contact, alleen dan herstel je de oude patronen.

Je hebt onderliggende overtuigingen (gedachtes die volgens jou waar zijn) waar je woede vandaan komt. Als je deze begint te herkennen, dan kan je ook beginnen met daar helpende gedachtes tegenover te zetten om zo je woede in de hand te leren houden. Niet alles wat je denkt is waar!

1. Alles persoonlijk nemen. (Bv afgesneden worden op de snelweg, dan heeft hij iets tegen jou. Als je zelf een keer afsnijdt dan komt het door de omstandigheden. Of als je geen opslag krijgt zullen ze wat tegen je hebben, maar mss is er wel gewoon geen geld)

2. Rampdenken – overdrijven van het belang ergens van. (Bv. Tafelreservering is niet doorgekomen, mijn avond is verpest ipv waar zullen we dan gaan eten)

3. Lage tolerantie (Bv Ik kan dit er nu niet bij hebben, erom boos worden maakt het alleen nog maar moeilijker, terwijl het vaak zo is opgelost).

4. Moeite met ontspannen. Woede is een lichamelijke disbalans, je pakt niet de tijd om controle uit te oefenen op je gemoedstoestand. Eigenlijk is het een concentratieprobleem.

5. Moeite met communiceren. Een woede aanval ontstaat vaak in interactie met iemand anders. Jij hebt onvoldoende vaardigheden je beheerst te uiten en agressie loos te communiceren.

Boosheid is makkelijker om te voelen dan pijn, verdriet. Dat zijn gevoelens waar je kwetsbaar van wordt en dat is enger dan boos zijn. Boos zijn geeft je ook een uitweg; je bent met de ander bezig, met wat die allemaal niet goed doet, in plaats van met jezelf en wat er nou precies bij jou geraakt wordt.
Wil je toch je eigen boosheid eens onderzoeken? Vraag je eens af: wat is het precies waar ik zo boos van wordt? En zit daar misschien een verlangen ergens waarin ik teleurgesteld ben? Had ik iets gehoopt dat niet kwam of kwam er misschien zelfs iets wat het tegenovergestelde was van waar ik op hoopte?
Deze en meer vragen kun je ook in psychosociale therapie verwachten, kom gerust eens langs voor een gratis kennismaking.

Je woede er uit schudden

Boosheid is een basis-emotie die als functie heeft om uit te spreken wat je niet leuk vindt. Wanneer dit op de een of andere manier te weinig door anderen ontvangen en gehoord is in je leven dan kan je klachten ontwikkelen. Bij sommigen kan de boosheid destructief worden en de ander schaden. Wanneer je merkt dat het die kant op gaat dan kan het voelen alsof je opgeslokt kan worden door de boosheid. De ander is dan niet meer in beeld. Alleen jij en je boosheid zijn nog aanwezig. Probeer dan eens om op die momenten een stapje terug te doen en de luiken van de boosheid als het ware weer een stukje te openen en te kijken naar de ander. Is die ander nou echt alleen maar vervelend en verdient deze persoon deze mate van boosheid of is er meer aan de hand wat ik eerder niet zag? Vaak is er dan sprake van het laatste. Hoe lastig soms ook, probeer de ander altijd te blijven zien.

Als je drie tot zes keer iets hebt geprobeerd en het werkt niet, ga dan
compleet iets anders doen. Iets wat 360 graden anders is. En ga niet MEER van hetzelfde doen!

Vraag jezelf af: 'Wat kan ik nu anders doen? Wat kan ik anders
vragen? Wat kan ik u anders zeggen? Hoe kan ik anders reageren?
Want wat je altijd hebt gedaan heb je misschien al honderd keer
gedaan en dat werkt niet. Dus kun je het beter niet nóg honderd
gaan doen.

Bijvoorbeeld: toen mijn zoontje kleiner was en ik hem riep voor het
avondeten kwam hij niet. Ik moest dan eerst 25 keer roepen voordat
hij een keer kwam. Dat was ik zo zat. Daarom ben ik het 360 graden
anders gaan doen. Als we ging eten dan riep ik naar hem: 'Wij gaan
eten, maar jij hoeft niet te komen hoor'. Ik paste de truc van het 'niet
doen' toe. Want wat gebeurde er? Juist, hij zat binnen een halve
seconde aan tafel. Dit bespaarde mij een hoop energie
en ik kreeg de gewenste reactie.

Dus de vraag is: wat of wie kost je nu heel veel energie? En wat kun
jij compleet anders doen zodat je energie bespaart?

Als je negatieve emoties ervaart bij het horen van bepaalde geluiden die mensen maken, of je hebt last van bepaalde bewegingen die mensen maken, dan kan het zijn dat je dit steeds meer uit de weg gaat en probeert te vermijden. Helaas zorgt het vermijden er op den duur voor dat je steeds minder aan sociale activiteiten kan deelnemen en dat je steeds gevoeliger wordt voor geluiden en bewegingen. Als je hier last van hebt dan gaat dat vaak samen met boosheid en machteloosheid. Het kan heel zwaar zijn. Blijf er niet mee lopen, maar zoek hulp. Door er meer over te weten te komen en door (aandachts-)oefeningen kun je leren om er anders mee om te gaan. Neem gerust vrijblijvend contact op als je er meer over wil weten.

Hannelies-Psychosociaal Therapeut
Lid van Therapiepsycholoog