De ideale manier om afleiding te zoeken voor je piekergedachten!
Ga snoeien, ga onkruid wieden, ...
Doe zoals de natuur!
Pak het oude even vast, om het nadien juist los te laten, en het nieuwe toe te juichen!
Besef dat je niet alleen bent. We leven in een geïndividualiseerde maatschappij die veel van ons vraagt.
De ratrace maakt dat we niet leren of vergeten te luisteren naar onszelf. Veel mensen kampen met piekeren.
Erken jezelf en wees niet te streng, het is een breder probleem. Wat kun jij doen om niet meer meegetrokken te worden?
Schrijf op wat je bezig houdt
Hou een schriftje bij waar je je zorgen, ideeën, gedachten en/of lijstjes in op kunt schrijven. Niet alleen kan het schrijven zelf al helpen en soms leiden tot nieuwe inzichten, ook hoef je niet bang te zijn iets te vergeten. Je kunt het dan (even) loslaten.
Herken en doorbreek
Merk op dat je piekert. Als je merkt dat je gedachten steeds in kringetjes draaien, zoekend naar grip op een situatie of een oplossing zonder dat dit op dat moment lukt, doorbreek die cirkel dan en kom letterlijk in beweging.
Ga een wandeling maken, stofzuigen of de vaatwasser leegmaken, maak een dansje op je favoriete muziek, het gras maaien, ga sporten of ga doen wat je zou doen als je het niet druk zou hebben met piekeren.
Kijk als een buitenstaander: een probleem wil je graag met alle energie uit de wereld helpen.
Soms zie je meer en betere oplossingen als je de verantwoordelijkheid minder zwaar op je schouders voelt drukken. stel je voor dat dit probleem van een ander is en niet van jou, dus niet jouw probleem is maar van een verre vriend?
Hoe zou je er dan tegenaan kijken en welke oplossingen kun je dan wel zien?
Breng je aandacht naar je lijf en de emoties die je ervaart.
Is er een bepaald gevoel tijdens het piekeren? Ben je ergens zenuwachtig voor, is er iets wat spannend is?
Is er een kritische stem die vindt dat je dingen anders of beter moet doen?
Herkennen en toestaan van de onderliggende of aanjagende emoties kan helpen de gedachtestroom te doorbreken. Je lichaam kan daar natuurlijk ook bij helpen. Wat gebeurt er tijdens het piekeren in je lijf? Kruipen je schouders om hoog? Haal je nog adem? Zodra je je hier bewust van wordt is de kans groot dat je al weer wat meer ontspant.
Doe een zitmeditatie en observeer je gedachten. Je kunt ze zien als wolken die voorbijtrekken, of als bladeren op een rivier, je hoeft er niet in mee te gaan, enkel op te merken. Je kunt ook gevoelens opmerken die bij de gedachten opkomen.
Mediteren helpt om meer afstand tot je gedachten te ervaren. Je bént niet je gedachten. Gedachten zijn geen feiten.
Zing een liedje!
Ons verstand houdt ervan om bezig te worden gehouden met een taakje. Als je erg in de piekermodus zit ga dan eens een liedje zingen ( dat mag in gedachten maar) het liefst hardop.
Het wordt dan moeilijk om nog helemaal geconcentreerd te blijven op de inhoud van je gedachten.
Schrijf de piekergedachte(n) op, bijvoorbeeld: "Ik ben bang dat ik mijn baan verlies"
Beantwoord vervolgens de volgende vragen ten aanzien van deze gedachte:
- Wat is het ergste dat kan gebeuren?
- Als het ergste gebeurt (dus in dit voorbeeld dat ik mijn baan verlies), hoe zal het mij lukken daar overheen te komen?
- Wat is het meest positieve dat kan gebeuren?
- Wat is het meest waarschijnlijke dat zal gebeuren?
- Wat zou ik tegen een vriend/vriendin zeggen die met deze piekergedachte(n) kampt?
- Wat kan ik nú doen?
Neem hier ongeveer een half uur de tijd voor en ga daarna iets anders, bij voorkeur iets leuks/ontspannends doen. Herhaal dit desnoods dagelijks, zolang de piekergedachte speelt.
Spreek je piekergedachten hardop uit met een sexy stem
Piekeren gebaseerd op angst
Piekeren is een poging van je denken om een naar gevoel, meestal een vorm van angst, te vermijden of te lossen.
Zorgen maken komt of voort uit de angst dat iets kan gaan gebeuren maar in veel gevallen nog niet actueel is, of het is een poging iets vervelends op te lossen, waarover je geen of gedeeltelijke controle lijkt te hebben.
Ook daar is het een vergeefse poging het nare gevoel wat gepaard dat er is, te verminderen of vermijden. Vraag jezelf af wat het gevoel is dat je probeert te vermijden en accepteer het, en kijk wat je kunt doen om de situatie te verbeteren.
Schrijf alles op wat je moet onthouden.
Maak een lijst van alles wat je nog moet, en schrijf alles op wat je moet onthouden. Alles wat je opschrijft hoef je niet in je hoofd te laten zitten. Dat scheelt.
Daag je gedachten uit.
Stel jezelf de volgende vragen: kwam deze gedachte plotseling en automatisch in mijn hoofd? Komt de gedachte overeen met de feitelijke situatie? Is er iets bij dat ik in twijfel kan trekken?
Hoe zou ik er op een ander tijdstip, in een andere stemming over gedacht hebben? Zijn er ook andere zienswijzen?
Lichamelijk bezig zijn verlegt de aandacht van je hoofd naar de rest van je lijf. Dat kan op allerlei manieren. Bijv.:
- begin de dag met oefeningen (yoga, buikspieren, rek- en strekoefeningen, etc.).
- blijf bezig in en om het huis. Plan je dag met doe-activiteiten. Vooral in de tuinwerken helpt om de aandacht te verleggen.
- sporten, wandelen, fietsen
- seks
- masseer je voeten dagelijks
Voor alle activiteiten geldt: sta naderhand even bewust stil bij wat je in je lijf voelt (voel het stromen, of je spieren, de adrenaline)
Schrijf het van je af!
Door op te schrijven wat je gedachten zijn, kan je het meer loslaten. Zo ontstaat er meer ruimte in je hoofd en is het minder vol met gedachten.
Zet je koptelefoon op en beluister je favoriete nummers. Daarmee is er minder ruimte voor piekergedachten en kan je je meer ontspannen.
Piekeren kan zo'n trouwe "vriend" zijn geworden. Houd eens een week lang bij waarover je piekert, wanneer pieker je, en wat is het effect ervan. Schrijf ook dat op.
Houd daarnaast ook bij wanneer je momenten hebt waarop je blij bent, of dankbaar. Op die manier krijg je wat meer inzicht in je gedrag en ga je ook ontdekken wat het effect is van je denken. Zowel in negatieve als in positieve zin.
Vooruitkijken
Je kunt uren piekeren over iets waar je bang voor bent. Een oud spreekwoord zegt: ‘De mens lijdt het meest aan het onheil dat hij vreest’. In je hoofd probeer je voortdurend het onheil af te weren, terwijl er in werkelijkheid nog niets aan de hand is.
Doe het in deze oefening nu eens anders.
Ga in gedachten eens de confrontatie aan met datgene waar je zo bang voor bent. Schrijf op hoe je leven eruit ziet als jou zorg morgen werkelijkheid wordt. Wat gebeurt er dan? Hoe zijn dan de omstandigheden? Wat voel je en denk je dan? Wat zijn de gevolgen?
Beschrijf daarna hoe je leven zal zijn één jaar nadat jouw piekergedachte is uitgekomen. Hoe zijn dan je gevoelens en gedachten? Probeer op een realistische manier over de toekomst te schrijven. Je hebt in dat jaar nieuwe kansen ontdekt. Schrijf ook op wat je in dat jaar voor plezierige dingen je kunt meemaken. Je ontdekt dat jouw toekomst er misschien somber uitziet, maar niet rampzalig.
Zing je piekergedachten in een melodie van een lievelingslied. Dit kun je hardop of in jezelf doen.
Beweeg en doe iedere week aan sport. Als je dit combineert met de natuur, zoals buiten fietsen of lopen heb je dubbel effect. Na dit sporten is je hoofd een stuk leger en heb je veel meer energie.
Als je je ergens zorgen over maakt, vraag je jezelf af of het probleem op te lossen is. Deze vragen kunnen daarbij helpen:
- Is het probleem, iets waar je op dit moment mee geconfronteerd wordt of betreft het een denkbeeldige 'wat-als' situatie?
- Als het probleem een denkbeeldige 'wat-als' situatie betreft, hoe waarschijnlijk is het dat het zal plaatsvinden? Is jouw zorg realistisch?
- Kun je zelf iets doen aan het probleem, of kun je je erop voorbereiden, of valt het juist buiten je invloedssfeer?
Bij oplosbare zorgen kun je meteen actie ondernemen. Ga dan brainstormen. Maak een lijst van alle mogelijke oplossingen. Focus op de dingen waar je invloed op uit kunt oefenen en echt kunt veranderen.
Bij onoplosbare zorgen ga eerst na waar je precies bang voor bent en probeer dat zo concreet mogelijk te maken. Als je angsten irreëel zijn en je vastloopt in bepaalde patronen, zoek een EMDR therapeut. Dat zal de snelste resultaat opleveren.
De kern van de aanpak om op eigen kracht de piekergedachten weer de baas te worden is dat je ze zo snel mogelijk leert te herkennen en te vervangen door iets anders. Je houdt dan meer tijd en energie over om je problemen op een andere, meer doelgerichte manier het hoofd te bieden.
Het hulpboek PIEKEREN geschreven door Ad Kerkhof kan een fijne praktische begeleiding bieden.
Piekeren heeft nog nooit voor oplossingen gezorgd. Stop er dus mee zodra je in de gaten hebt dat je erin vast blijft zitten.
Geef een ‘knip’ in je gedachten en ga iets doen. Het doet er niet toe wat, maar verzet je zinnen. Ook als je in bed ligt en het gepieker je uit je slaap houdt.
Ga eruit en stop het piekeren door iets concreets te gaan doen. Dat hoeft niet lang te duren. Het gaat steeds opnieuw om het doorbreken van de maalstroom.
Overmatig piekeren is geen zelfbescherming meer maar het is zelfkwelling. Je probeert je toekomst te beïnvloeden en mogelijke schade te voorkomen of moeilijke toestanden te voorkomen. Je probeert je te beschermen tegen toekomstig onheil.
In die vorm kan het gezien worden als voorbereiding op vechten of vluchten, alleen de piekeraar die bevriest en komt terecht in een kramp. Je raakt verstrikt in een net van repeterende gedachten met een alles of niets karakter en het eindigt vaak met metaforen die de zaak overdrijven. Uiteindelijk krijgt het meestal een zelfbestraffend karakter.
Tip: ga met hulp van een therapeut een notitieboek bijhouden zodat je leert bovenstaande piekerroute te onderbreken.
Een cursus mindfulness gaat je zeker helpen om anders met je piekeren om te gaan en meer rust in je hoofd te krijgen.
Een cursus volgen is anders dan een boek erover lezen of een mp3-tje van het internet plukken. Als je daarmee geholpen bent, is dat natuurlijk helemaal prima. Maar de meeste mensen vinden het fijn om een stok achter de deur te hebben.
Een afspraak in je agenda kom je eerder na, en zo gaat het leren eigenlijk automatisch (als je maar naar de les gaat) en je gaat meer je best doen voor het huiswerk omdat je weet dat er de volgende week naar gevraagd wordt.
Er zijn veel verschillende aanbieders (en prijzen) van mindfulness-trainingen. Ga op zoek naar iemand die bij jou past. Bel even van te voren om kennis te maken of misschien kun je wel een gratis proefles krijgen!
Mensen die piekeren zijn vaak onbewust steeds op zoek naar nog een betere oplossing voor iets waar ze mee zitten of waarvan ze achteraf bedenken wat beter hadden kunnen doen. Het kan om een probleem gaan of een doelstelling.
Eigenlijk levert het je niets op, want heb je al lang een passende oplossing maar bent er waarschijnlijk niet zeker van. Je onzekerheid onderzoeken is dan helpend. Als je chronisch piekert dan is professionele hulp zoeken een aanrader.
Als je piekert, gaat dat altijd over dingen waar je op dat moment geen grip op hebt. Probeer tijdens het piekeren eens doelbewust naar je probleem te kijken.
Elk probleem heeft onderdelen. Let op de onderdelen in jouw probleem. Begin met het stuk dat nu voor jou het makkelijkst is om aan te pakken. Maak daar een eerste plan voor.
Het piekeren is opgehouden, het oplossen is begonnen. Het werkt, ook ‘s nachts!
Byron Katie, oprichtster van The Work stelt 4 vragen, die je kunt gebruiken om het piekeren te stoppen.
1. Is het waar?
2. Kun je absoluut weten dat het waar is?
3. Hoe reageer je wanneer je die gedachte hebt?
4. Wie zou je zijn zonder die gedachte?
Ze zegt: "het is niet het probleem dat ons lijden veroorzaakt , het is onze gedachte over het probleem".
Wanneer je last hebt van gepieker, heb je misschien het idee dat je niet kunt stoppen. Een manier op te stoppen is afleiding vinden.
Maak voor jezelf een lijstje met afleidende activiteiten:
- ga sporten of fietsen of wandelen;
- neem een lekkere douche, laat alles van je afstromen;
- lees een goed boek, je bent even in een andere wereld;
- zoek contact met een ander,
- etc.
Piekeren doen we allemaal weleens. Het gaat niet zo goed op je werk. Het loopt niet lekker in je relatie. Je kunt piekeren over de toekomst en over het verleden. Natuurlijk is het nodig om na te denken over problemen. Maar overmatig piekeren levert meestal niets op. Je wordt er alleen maar moe en gestrest van.
Ben jij een echte piekeraar? Dan kan het je helpen om de tijdsduur van het piekeren te verminderen.
Hoe doe je dat? Plan elke dag een piekermoment van een half uur in. Twee momenten van een kwartier kan ook.
Tijdens dat geplande piekermoment mag je naar hartenlust piekeren. Sterker nog: je verplicht jezelf om al die tijd door te brengen met piekeren! Als je in de loop van de dag merkt dat je aan het piekeren slaat, herinner jezelf dan aan je vaste pieker-moment. Maak eventueel een korte notitie van waar je over piekeren wilt, maar laat het daarna los.
Gun jezelf elke dag een piekerkwartier. Hierdoor hoef je niet zo streng voor jezelf te zijn omdat je steeds aan het piekeren bent en daardoor weer meer gaat piekeren, de bekende negatieve vicieuze cirkel.
Als je elke dag van jezelf een kwartiertje mag piekeren, ben je wat liever voor jezelf en geeft dat een goed gevoel. Daarna zoek je afleiding.
Het zal je niet meteen helpen, het is een kwestie van volhouden.
Let de komende tijd eens op alles wat goed gaat in je leven, wat hoeft niet te veranderen. En nog belangrijker hoe krijg je dat voor elkaar?
Let ook eens op alles wat beslist niet mag veranderen, omdat het goed gaat en jij het goed doet. Schrijf dit eens voor jezelf op. Door de focus te verleggen en te ervaren dat er meer goed gaat in je leven dan je denkt lukt het misschien je pieker gedachten wat te dempen.
Deel je gedachten met iemand anders. Zoek een dierbare naaste en vraag of hij of zij bereid is om een moment naar je te luisteren. Degene hoeft niet met oplossingen te komen.
Vraag de ander om je te helpen je gedachten woorden te geven. Hardop je gedachten formuleren helpt vaak al, zelfs als er niet meteen een oplossing is.
Piekeren is hetzelfde als een boze brief schrijven aan jezelf en deze herhaaldelijk lezen. Dit besef kan je wellicht helpen om de keuze te maken de brief niet steeds weer te gaan lezen omdat je jezelf keer op keer boos maakt en dan niet met afstand naar deze gedachten kunt kijken.
Vaak is het beter om iets even te laten rusten en er dan op een later tijdstip op terug te kijken. Een therapeut kan jou helpen om dit verder met je uit te zoeken.
Piekeren is jezelf gevangen houden in herhalende gedachte(n) die je niet dienen. Je hoofd en de gedachten zijn kapitein geworden. Als je dat waar
kan nemen ben je in staat om jezelf uit negatieve patronen te bevrijden. Hierdoor neemt levensgeluk toe.
1. Herken het patroon
Oooo hier is weer de herhalende gedachte. (gewaar zijn)
Je kan telkens het woord piekeren herhalen tot je los komt van je pieker patroon.
2. Wat heb ik nu eigenlijk nodig? (contact met je verlangen)
Knuffel, liefde, contact met ander, iets anders doen, wandeling maken etc.
3. Je aandacht brengen naar dat waar je nu mee bezig wil zijn. (hier en nu)
Als je het niet weet, blijf je bij het niet weten tot zich iets ontvouwd.
Neem een week lang elke dag op een vast tijdstip een half uur om te piekeren en schrijf zonder censuur achter elkaar alle zorgelijke gedachten op. Probeer jezelf niet te verbeteren! Herhalingen mogen. Stop als de wekker gaat.
Stel je vervolgens voor dat je deze ‘piekertekst’ op straat hebt gevonden en dat je geen idee hebt van wie het is.
Beantwoord de volgende vragen:
- Wat is je eerste reactie op wat je hebt gelezen?
- Wat kun je van de schrijver leren?
- Wat heeft de schrijver nodig, of wat zou de schrijver moeten leren?
Wanneer je buiten het ‘piekerhalfuur’ jezelf betrapt op piekeren, noteer de gedachte dan kort en houd je dan voor dat je straks weer mag piekeren.
Vaak piekeren we niet voor niets over een of meer terugkerende onderwerpen. Ga er eens voor zitten en neem de tijd om te onderzoeken waar je zo over piekert.
Erkennen dat je ergens over in zit, haalt bovendien vaak de lading weg.
Plan, desnoods op enkele momenten gedurende de dag, een piekermoment.
Schrijf gedachten en gevoelens op tijdens zo’n moment en spreek met jezelf af dat je buiten de geplande momenten niet met deze onderwerpen bezig bent.
Als je de behoefte voelt om te piekeren, geef hier dan aan toe. Doe het wel positief: zoek een rustig plekje op en geef jezelf -net als in het 'piekerkwartier' 15 minuten de tijd om alleen maar positieve gedachten over jezelf langs te laten komen.
Piekeren kun je ook wal zien als een automatische zich herhalende stroom gedachten. Probeer je snel mogelijk bewust te worden dat je aan het piekeren bent zodat er al iets aan kunt doen voordat het erger wordt.
Zet er zo snel mogelijk een andere, positieve en realistische gedachte tegenover. Daarvoor is het handig om voordat je het piekeren wil aanpakken in een schriftje of in je telefoon te noteren wat je positieve ervaringen ten aanzien van je pieker-onderwerp zijn.
Als je bijvoorbeeld piekert of je het gesprek dat je met je collega wil gaan voeren goed zal verlopen, schrijf dan in je boekje je eerdere positieve ervaringen met dergelijke gesprekken op. Als je het zelf niet goed meer weet, vraag dan even hulp aan iemand die je goed kent.
Noteer ook steeds wanneer je deze methode met succes hebt gedaan en lees het geregeld terug. Houd vooral vol, want iets veranderen kost tijd en inspanning. Succes!